Marcel Pacaut Livres

Présents sur les cinq continents, les moines (et moniales) "blancs " - par opposition aux moines "noirs " de la tradition bénédictine - forment aujourd'hui encore l'un des ensembles de congrégations les plus importantes du monde catholique. Quant à leur histoire quasi millénaire - Cîteaux a été fondé en Côte d'Or il y a près de neuf siècles, en 1098, pour favoriser une observance rigoureuse de la règle de saint Benoît -, elle a constitué un fait de civilisation majeur : sous l'impulsion de saint Bernard en particulier, cet ordre a introduit ou véhiculé dans la chrétienté médiévale une spiritualité et une théologie adaptées à un monde en pleine mutation, un mode d'exploitation économique nouveau, une sensibilité qui s'est traduite dans l'architecture comme dans le chant de l'enluminure. L'organisation de Cîteaux (un réseau serré d'abbayes "mères ", "filles ", "petites-filles "...) et sa cohésion en ont rapidement fait une puissance considérable sur le plan politique : qu'il s'agisse de la croisade ou bien des compétitions à la tête de l’Église, l'ordre a été pour les princes laïcs et les papes du Moyen Age un allié, un adversaire ou un arbitre à ne pas négliger. Même lorsque de nouvelles formes de la vie religieuse sont apparues (au XIIIe siècle, au XVIIe siècle, etc.), l'esprit de Cîteaux, par-delà de multiples crises et scissions, ne s'est jamais perdu : il suffira de citer l'exemple de la réforme instituée par l'abbé de Rancé à l'abbaye de la Trappe sous Louis XIV.

Recognized for its cultural significance, this work contributes to the foundational knowledge of civilization. Scholars have selected it for its importance, highlighting its role in understanding historical and societal contexts. The book offers insights that are essential for comprehending the development of human thought and culture.

Z wielką radością oddajemy w ręce Czytelników kolejny tom naszej serii, pióra wybitnego francuskiego badacza, Marcela Pacaut. Tom wydajemy w szczególnym momencie, niejako na podsumowanie wielkiego jubileuszu 1100-lecia powstania opactwa w Cluny, największego i najsłynniejszego opactwa łacińskiego średniowiecza. Książka w sposób niezwykle przystępny przedstawia panoramę dziejów opactwa w Cluny. Trzeba podkreślić, że jest to w zasadzie jedyna współczesna monografia kompleksowo ujmująca ośmiowiekową kluniacką historię i kulturę od założenia opactwa w 910 aż do jego kasaty w 1792 roku. Marcel Pacaut (1920–2002) – wybitny francuski badacz dziejów średniowiecza. Ukończył studia na uniwersytecie w Lyonie, gdzie należał do grona uczniów Georgesa Duby i gdzie też przez wiele lat był profesorem. Zajmował się przede wszystkim historią Kościoła, papiestwa, kultury i myśli politycznej wieków średnich. Autor kilkudziesięciu książek i wielu artykułów. Szczególnym obszarem jego zainteresowania była historia monastycyzmu, czego owocem były monografie poświęcone średniowiecznym zakonom, cystersom i prezentowana książka o Cluny. „Dzięki liczebnej wspólnocie monastycznej i wszystkim swoim przeoratom zakon kluniacki w sposób szczególny jest obecny w Kościele i w świecie. Dzięki potędze i dynamice może on, zwłaszcza w X i XI wieku, wywierać niekwestionowany wpływ na wszystkich, którzy są z nim związani, i ostatecznie naznaczyć w niektórych dziedzinach historię Zachodu. Jednocześnie wypracowuje, wraz z odpowiednią konstrukcją ideologiczną, pewną specyficzną kulturę, którą nazywam cywilizacją kluniacką”. fragment książki

La storia degli ordini monastici e religiosi costituisce un capitolo essenziale della storia sociale e politica, oltre che naturalmente della storia ecclesiastica e spirituale, del Medioevo; basti pensare al ruolo centrale che monaci e religiosi hanno avuto nel definirsi della struttura della Chiesa, su cui hanno esercitato una profonda e durevole influenza. Fra i vari problemi storici che Pacaut contribuisce ad illuminare, il più controverso è senz'altro quello concernente il nodo psicologico della vocazione religiosa, alla quale, a seconda dei tempi e degli individui, è stato di volta in volta attribuito il significato di una "fuga mundi" o di una preparazione spirituale all'azione. Al di là della sfera propriamente religiosa, i monaci svolsero in tutti i campi una funzione importante, nel pensiero come nell'arte, nelle istituzioni come nell'economia e nell'affinarsi del "fare tecnico". Accanto alle grandi personalità (San Benedetto, San Colombano, San Francesco, San Domenico), le grandi organizzazioni, soprattutto i Benedettini e i Cluniacensi, furono determinanti, grazie alla loro capacità speculativa e alla loro forza di irradiamento, per l'evoluzione della cultura medievale.