Gerard Labuda Livres

Przystępując do ponownego wydania pierwszego tomu moich 'Studiów nad początkami państwa polskiego' z 1946r., zdaję sobie sprawę, iż byłoby rzeczą płonną silić się na ich nową poprawioną wersję. Musiałbym je napisać całkowicie od nowa. Nie dlatego, iż zmieniłem tak dalece poglądy na zagadnienia będące przedmiotem dyskusji i analiz. W sprawach zasadniczych uważam je nadal za słuszne. Zdecydowałem się na ich wersję niezmienioną z dwu względów: po pierwsze, książka - zbiegiem okoliczności - niejako zapoczątkowała wielki cykl studiów nad początkami państwa polskiego, po drugie, skupiła ona na sobie od razu uwagę krytyki naukowej i wiele jej tez jest nadal dyskutowanych podważanych. Znaczy to, że nie stała się ona ciałem martwym, łatwiej więc i mnie, jej autorowi, traktować ją jako dokument historiograficzny, a tym samym jako przedmiot krytyki, w niezmienionej postaci.

Państwo Samona jest książką otwierającą cykl Klasyka Polskiej Mediewistyki – serii , która ma na celu rozpowszechnić bardzo ważne tytuły dla polskiej nauki oraz otworzyć na nowo dyskusję nad pewnymi zagadnieniami z naszej przeszłości. Aktualne wydanie dzieła Profesora Labudy zostało ponownie przejrzane, znalezione błędy poprawione. Jako pomoc naukowa został stworzony indeks osobowy. Pan Profesor Gerard Labuda napisał w sierpniu 2009 Posłowie – omawiające postęp w badaniach oraz literaturą nad dziejami państwa Samona.

Rozprawy zebrane w tomie drugim częściowo obracają się w kręgu tych samych kwestii, nad rozwiązaniem których biedziłem się w tomie pierwszy, ale przynoszą też studia nowe, będące wynikiem rozszerzania się naszych horyzontów badawczych. Został w nich podjęty dialog z propozycjami ujęć i interpretacji Henryka Łowmiańskiego; wiele z nich omawialiśmy niejako perypatetycznie, próbując siebie przekonać, najczęściej - powiem szczerze - pozostając każdy przy swoim zdaniu. Czas najwyższy, aby rezultat tego dialogu przedłożyć innym badaczom.

Tom III Studiów nad początkami państwa polskiego zbiera w jedną całość rozprawy i artykuły ogłaszane w latach 1989–2009, które można ująć w układzie chronologicznym lat 963–1002, lub tematycznym, ukazującym z jednej strony drogi rozwoju państwa piastowskiego za czasów Mieszka I z wydarzeniem docelowym, jakim było oddanie „państwa gnieźnieńskiego” pod opiekę Stolicy Apostolskiej tzw. aktem Dagome iudex, a z drugiej przekształcenie organizacji misyjnej Kościoła polskiego na metropolitalną na synodach: rzymskim w 999 r. i gnieźnieńskim w 1000 r. Ten zaś połączony był ze spotkaniem cesarza Ottona III z księciem Bolesławem Chrobrym na tzw. zjeździe gnieźnieńskim, uwieńczonym przyznaniem państwu polskiemu pełnej suwerenności w stosunkach międzynarodowych. Na podstawie „Wstępu”