Tomasz Giaro Livres

Publikacja jest pracą zbiorową zawierającą referaty i dyskusje pracowników Wydziału Prawa i Administracji Uniwersytetu Warszawskiego (wielu z nich związanych jest zawodowo z najwyższymi sądami i trybunałami) na temat roli orzecznictwa w prawie polskim i europejskim. Są to materiały konferencji naukowej tego wydziału. W sytuacji bezkolizyjnej współpracy władzy ustawodawczej z władzą sądowniczą tematyka roli orzecznictwa w systemie prawnym schodzi na plan dalszy. Staje się aktualna i zaostrza się w chwilach kryzysu. Przykład tego rodzaju okoliczności stanowi kryzys powstały w grudniu 2015 r. wokół Trybunału Konstytucyjnego Rzeczypospolitej Polskiej. Orzecznictwu Trybunału Konstytucyjnego RP poświęcona jest pierwsza sekcja książki. Praca zainteresuje nie tylko konstytucjonalistów, lecz także właściwie każdego prawnika. Oprócz tego, że omawia klasyczne działy systemu prawa, takie jak prawo konstytucyjne, cywilne i karne, przybliża również rolę orzecznictwa w prawie pracy, prawie podatkowym i prawie medycznym. Osobna sekcja zawiera analizę wpływu orzecznictwa Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej i Europejskiego Trybunału Praw Człowieka na kształtowanie się unijnego porządku prawnego.

Autorzy analizują w książce najważniejsze aspekty działalności naukowej Leona Petrażyckiego, takie jak: psychologiczna teoria prawa, ekonomiczna analiza prawa, teoria ustawodawstwa i tworzenie prawa czy w końcu pluralizm prawny.

Anhand historischer Modelle wird die Leistungsfähigkeit des rechtsdogmatischen Wahrheitsbegriffs erörtert, ohne auf ontologische Kontinuitäten einzugehen. Der Ausgangspunkt ist die Debatte über die Wissenschaftlichkeit der Rechtsdogmatik, die 1848 von Kirchmann angestoßen wurde, gefolgt von Jherings Infragestellung der Wahrheitsfähigkeit des Rechts 1877. Im zweiten Schritt wird der in der römischen Jurisprudenz der Prinzipatszeit vorausgesetzte Wahrheits- und Wissenschaftsbegriff rekonstruiert. Der Schwerpunkt liegt auf der Analyse des umfangreichen Quellenfundus der römischen Jurisprudenz, der traditionell nur dogmengeschichtlich ausgewertet wurde. Für die geltungs- und argumentationstheoretische Auswertung wird angenommen, dass verum est in den römischen Rechtstexten als 'wahr' zu verstehen ist. Dies zeigt, dass normative Wahrheit als Bilanzbezeichnung eines geglückten rechtsdogmatischen Urteils fungiert und aus einem Bündel von Werturteilen besteht. Die Verwendung eines undifferenzierten Wahrheitsbegriffs schmälert die Leistungsfähigkeit der Rechtsdogmatik, da sie in differenzierten Kategorien wie Anwendbarkeit, Wirksamkeit und Geltung nicht mehr gedacht wird.