Historia początków, rozkwitu i drogi ku potędze największego imperium na
świecie Kim byli ludzie, którzy zbudowali Imperium Brytyjskie? Co nimi
kierowało, jak żyli, walczyli i ginęli, jakie musieli pokonać przeszkody? Na
kartach tej książki przewija się galeria barwnych bohaterów: korsarz i
admirał, zdobywcy Indii, odważny do szaleństwa zdobywca Kanady, opanowany
manią imperialną poszukiwacz diamentów, zagadkowy obrońca Chartumu i
dziesiątki innych postaci. Znakomitą książkę Kazimierza Dziewanowskiego czyta
się niczym powieść przygodową. Wielkość, odwaga i poświęcenie sąsiadują tu z
chciwością, oszustwem i zdradą. Przekonanie o cywilizacyjnej i moralnej misji
białych ludzi prowadzi do pogardy dla wszystkich, którzy nie są Anglikami. A
zaszczepianie w najdalszych zakątkach globu sprawnej administracji, uczciwego
wymiaru sprawiedliwości i nowoczesnej edukacji idzie w parze z przemocą i
podstępem wobec opornych tubylców.
Publikacja przybliża dwunastoletni łódzki okres życia Jerzego Nowosielskiego,
lata 1950 1962 które przypadły na czas jego dojrzewania twórczego i pierwszych
artystycznych sukcesów. Odkrywa wtedy również siebie, jako twórcę
scenograficznego. Wreszcie to okres, w którym Nowosielski rozpoczyna pracę nad
monumentalnym malarstwem sakralnym. W swoich łódzkich latach twórca aktywnie
uczestniczył także w tworzeniu artystycznego środowiska miasta. Nowosielski,
gdy przybywa do Łodzi, ma dwadzieścia siedem lat, jest żonaty z Zofią
Gutkowską i za sobą ma już szereg doświadczeń artystycznych. Między innymi
studia ikonopisarstwa w Ławrze Uniowskiej św. Jana Chrzciciela w Uniowie pod
Lwowem czy asystenturę u Tadeusza Kantora w Państwowej Wyższej Szkole Sztuk
Plastycznych w Krakowie. Ponadto artysta związany był z Grupą Młodych
Plastyków, utworzoną wokół Kantora, a także z grupą plastyków nowoczesnych i
krakowskim Klubem Artystów. Miał za sobą także udział w zbiorowych pokazach
sztuki, przede wszystkim w wystawie plastyków nowoczesnych w Klubie Młodych
Artystów i Naukowców w 1947 roku, wystawie Polish Art Today w Nowym Jorku
(1948) czy w I wystawie Sztuki Nowoczesnej w krakowskim Pałacu Sztuki
(1948/1949). W okresie łódzkim do tych interesujących Nowosielskiego tematów
należą oprócz wciąż tworzonych kompozycji abstrakcyjnych, w tym wyjątkowych,
organicznych, także zmagania z realizmem. Przez cały okres łódzki nieustająco
jednak tworzył prace realistyczne: akty, sceny przedstawiające kobiety na
plaży, gimnastyczki i pływaczki, sceny rodzajowe we wnętrzach, portrety, grupy
z muzykantami, martwe natury i pejzaże, malarstwo sakralne, scenografie, a
przede wszystkim pejzaże miejskie, łódzkie. Nowosielski potrafił jednak w
swoich płótnach znaleźć własny styl. Można by go nazwać świadomym
prymitywizmem nowoczesnym, w którym przedmioty nie tracą swojej realności.
Dlatego obrazy Nowosielskiego są łatwo komunikatywne, a czasem także pełne
wdzięku. Nowosielski, mieszkając w Łodzi, początkowo żyje z posady kierownika
artystycznego państwowej Dyrekcji Teatrów Lalek, później wykładowcy w
Państwowej Wyższej Szkole Sztuk Plastycznych, a także z etatu w Miejskim
Biurze Projektów w Łodzi przy kolorystycznym projektowaniu fasad. To właśnie
podczas swojego łódzkiego okresu, artysta miał szansę wziąć udział w wystawie
artystów polskich na XXVIII Biennale Sztuki w Wenecji w 1956 roku. Miasto
opuszcza we wrześniu 1962 roku, tuż przed czterdziestką. Od tego czasu do
śmierci jest już związany z Krakowem, gdzie pracuje w Akademii Sztuk Pięknych.
Publikacja ukazuje wybór głównie prac malarskich Jerzego Nowosielskiego.
Osobna część publikacji to projekty scenograficzne, w tym te przygotowane wraz
z żoną.
Książka towarzysząca wystawie. Zbiór esejów na temat dadaizmu i jego wpływu na
sztukę, uzupełniony ilustrowanymi notami omawiającymi najważniejsze znajdujące
się na wystawie prace. W polsko-angielskiej publikacji znajdziemy: eseje na
temat dadaizmu i jego wpływu na sztukę autorstwa Huberta van den Berga,
Matthew Biro i Hala Fostera, przedruki oryginalnych tekstów artystów Theo van
Deosburga i Claesa Olenburga oraz wywiad z kolekcjonerem Egidio Marzoną.
Całość uzupełnia ponad 40 ilustrowanych not autorstwa Julii Connert, Pauliny
Kurc-Maj, Pawła Polita i Anny Szyjkowskiej, omawiających najważniejsze
znajdujące się na wystawie prace. Dada, według Shwittersa, jest boską zabawą,
która nie tyle sama jest szaleństwem, ile ukazuje wszystko to, co faktycznie
nim pozostaje... Obecna wystawa ukazuje dada jako nieokiełznaną i
nieprzewidywalną stronę awangardy, która wprawdzie manifestowała się w
sztukach plastycznych, ale też wykraczała daleko poza nie...
Teksty badaczy sztuki zawarte w publikacji sytuują doświadczenie nowoczesności
w perspektywie filozofii Waltera Benjamina. Teksty teoretyków i badaczy sztuki
zawarte w publikacji sytuują doświadczenie nowoczesności w perspektywie
filozofii historii Waltera Benjamina. Jak zaznacza recenzent publikacji
profesor Andrzej Szczerski, książka znakomicie pokazuje, w jakim stopniu
propozycje Benjamina kontestujące kult postępu i racjonalizacji, a szukające
związków między teraźniejszością i historią, pozwalają z dzisiejszej
perspektywy docenić projekt nowoczesności. Wszystkie teksty zamieszczone w
tomie wykorzystują wieloznaczną figurę konstelacji, między innymi w celu
rekonfiguracji historycznych źródłowych materiałów, tak aby lepiej zrozumieć
przeszłość. Dziś, kiedy jesteśmy świadomi rozpadu modernistycznych idei,
stawką staje się ich ocalenie pomimo rozczarowań, katastrof i utopijnego
charakteru, jaki posiadają.
