Błahut-Biegańska Danuta Ordre des livres

Album przywołuje obrazy z frontu wschodniego, ukazując Wielką Wojnę na Kresach –dawnych ziemiach wschodnich Rzeczypospolitej, terenach współczesnej Litwy, Łotwy, Białorusi i Ukrainy. W ośmiu rozdziałach (Kordony, garnizony; Wymarsz; Na linii ognia; Ofiary; Życie na froncie; Sielanka na tyłach; Tryumfy; Krajobraz po bitwie) znalazły się oryginalne materiały ikonograficzne pochodzące z prywatnej kolekcji kresowianów Tomasza Kuby Kozłowskiego. Jednym z walorów albumu są niepublikowane dotąd zdjęcia i fragmenty korespondencji niemieckojęzycznych żołnierskich walczących na froncie wschodnim. Publikacja zawiera ponadto: kalendarium wydarzeń, mapy, cytaty oraz trzy indeksy: geograficzny, nazwisk, fotografów i nakładców pocztówek. Album zawiera teksty w języku polskim i angielskim.

Przedstawienie panoramy wielokulturowych, wieloetnicznych i wieloreligijnych Kresów jest zadaniem karkołomnym. Setki autorów i tysiące publikacji próbują od dziesięcioleci rozebrać na kawałki ten gąszcz splątanych wątków. Wśród wielu zbieraczy książka pozostawi poczucie niedosytu, ale też nie do świata kolekcjonerów jest adresowana. Próbując prześliznąć się po Kresach w układzie tematycznym a nie regionalnym, oddać choć w jakimś stopniu ich klimat i ducha, album musi odwoływać się do motywów charakterystycznych, uniwersalnych. Ocenę, czy zamierzenie to się udało, pozostawiam krytycznym odbiorcom. Tomasz Kuba Kozłowski Zatrzymane w fotograficznych kadrach okruchy nieistniejącego już świata. Niezwykły album zawierający około 800 reprodukcji obiektów dotyczących Kresów od końca XIX wieku do 1939 roku (zdjęć, pocztówek, wydawnictw, druków ulotnych i reklamowych, dokumentów, archiwaliów, map, antyków, przedmiotów codziennego użytku, pamiątek osobistych, odznak, medali…) z kolekcji Tomasza Kuby Kozłowskiego i Izabelli Drzewickiej. Z fotografii zawartych w 7 rozdziałach zatytułowanych: Od Inflant po Podole; Tygiel narodów, religii i kultur; Wieś; Dwór, pałac, zamek; Miasteczko; Zdrój i letnisko; Miasto; Szkoła i wychowanie; Wojsko; Okruchy Kresów, wyłania się wielowymiarowa mozaika różnych wpływów kulturowych, etnicznych i religijnych.