Wiatr Michał Livres

Celem publikacji jest przedstawienie propozycji doskonalenia dobrowolnych ujawnień informacji finansowej w sprawozdaniach podmiotów gospodarczych oraz podkreślenie ich znaczenia w raporcie biznesowym w XXI wieku, a więc wskazanie na potrzebę kształtowania nowego modelu sprawozdawczości. Monografia zawiera wieloaspektowe omówienie problematyki doskonalenia współczesnej sprawozdawczości finansowej poprzez dodatkowe, dobrowolne ujawnienia informacji analizowanej w kontekście nowoczesnych trendów raportowania biznesowego, sytuacji finansowej, dokonań i perspektyw rozwoju przedsiębiorstw.

Celem opracowania jest przedstawienie problematyki raportowania informacji niefinansowych w szerokim kontekście jego rozwoju oraz podkreślenie znaczenia ujawniania informacji niefinansowych we współczesnych raportach biznesowych przedsiębiorstw, ze wskazaniem na potrzebę zmian modelu sprawozdawczości finansowej i niefinansowej jako podstawowego nośnika informacji o przedsiębiorstwie. Z rozważań zawartych w monografii wynika, że wraz z turbulentnymi przeobrażeniami w otoczeniu przedsiębiorstw i rosnącym ryzykiem ich działalności nastąpiły istotne zmiany w sposobie ich funkcjonowania. Postępująca degradacja środowiska naturalnego, konflikty społeczne i szereg innych globalnych zagrożeń współczesnej ludzkości doprowadziły do refleksji nad społeczną odpowiedzialnością przedsiębiorstw. Kompleksowy raport biznesowy powinien zatem zawierać informacje pozwalające na ocenę warunków działania spółki, dotyczące kluczowych czynników kształtujących jej wartość (finansowych i niefinansowych), strategii, planów i zamierzeń oraz głównych czynników ryzyka, a także wpływu na społeczeństwo i środowisko. Staje się on tym samym wynikiem połączenia informacji zawartych w sprawozdaniu finansowym z raportem o aktywności środowiskowej i społecznej. Przeprowadzona w monografii analiza praktyki raportowania niefinansowego przedsiębiorstw pozwoliła zauważyć zróżnicowany zakres, formę i jakość dokonywanych ujawnień. Działaniem, które nie poprawia wiarygodności informacji niefinansowych i budzi kontrowersje, jest opisane również w niniejszym opracowaniu zjawisko greenwashingu. Podjęto także problem raportowania zintegrowanego. Prowadząc rozważania na ten temat, podkreślono, że koncepcja ta spotkała się z pozytywnym odbiorem ze strony przedstawicieli środowiska akademickiego, jest ona także coraz szerzej praktykowana przez przedsiębiorstwa dostrzegające korzyści z wdrożenia tego innowacyjnego podejścia w zakresie polityki informacyjnej. Zmiany w zakresie sprawozdawczości przedsiębiorstw zaprezentowane w niniejszej monografii należy oceniać pozytywnie i traktować jako naturalną konsekwencję procesów zachodzących w otaczającym nas świecie. Jednak proces ich wdrażania nie przebiega bez wątpliwości, kontrowersji i barier. W najbliższej przyszłości można się więc spodziewać dalszego dynamicznego rozwoju poświęconego im nurtu badawczego w rachunkowości.

Opracowanie powstało w odpowiedzi na potrzeby i oczekiwania praktyków rachunkowości. Jego podstawowym celem jest wspomaganie polskich księgowych w trudnych pracach nad przygotowaniem rachunku przepływów pieniężnych zgodnie z wymogami ustawy o rachunkowości oraz spójnie z Międzynarodowym Standardem Rachunkowości nr 7 dotyczącym podstawowych zasad sporządzania cash flow. Książka ma przede wszystkim charakter praktyczny i dotyczy technicznych aspektów sporządzania rachunku przepływów pieniężnych. Omówiono w niej także metodologiczne podstawy tego sprawozdania oraz kontekst stosowania określonych procedur księgowych - aktualny stan regulacji w zakresie sprawozdawczości przepływów pieniężnych w Polsce i światowe trendy rozwoju sprawozdawczości finansowej.

Niniejsza książka jest pierwszym w polskiej literaturze przedmiotu tak kompleksowym opracowaniem poświęconym teorii i praktyce raportowania informacji o przepływach pieniężnych w Polsce i na świecie. Pozwala ona na dokładne poznanie korzeni rachunkowości przepływów pieniężnych, umożliwia zrozumienie jej 'filozofii', wskazuje na różne możliwości indywidualnego modelowania informacji o przepływach pieniężnych, a także rozwija wyobraźnię w tym zakresie, inspirując do poszukiwania nowych praktycznych rozwiązań sprawozdawczych. Na tle szeroko zakrojonych rozważań na temat informacji finansowej w kontekście procesów globalizacji omówiono problematykę ewolucji oraz harmonizacji zasad ujmowania i prezentowania informacji o strumieniach przepływów pieniężnych w sprawozdaniu finansowym podmiotu gospodarczego. Przedstawiono również teoretyczne ramy autorskiego modelu sprawozdawczego przepływów pieniężnych, osadzonego w nurcie nowoczesnych trendów w raportowaniu biznesowym sytuacji finansowej i dokonań, a także perspektyw rozwoju przedsiębiorstwa. Książka jest pierwszą z trzech części opracowania stanowiącego kompendium teoretycznej i praktycznej wiedzy o przepływach pieniężnych w rachunkowości i zarządzaniu (kolejne dwie części ukażą się w najbliższych miesiącach). Powstała w odpowiedzi na potrzeby i oczekiwania zarówno teoretyków, jak i praktyków rachunkowości, a także studentów, nauczycieli akademickich oraz tych wszystkich, dla których poznanie ram koncepcyjnych sprawozdawczości przepływów pieniężnych i różnych aspektów jej modelowania jest niezbędne, aby we właściwy sposób odwzorowywać przepływy pieniężne w rzeczywistości gospodarczej XXI wieku. Autorzy mają nadzieję, że publikacja umożliwi konfrontację różnych doświadczeń i poglądów z ogólnymi zasadami i trendami w zakresie raportowania przepływów pieniężnych. Być może zainspiruje ona również do pogłębionej dyskusji na temat docelowego kształtu sprawozdania z przepływów pieniężnych, dostarczającego wysokiej jakości informacji i zaspokajającego rosnące wymagania różnych grup użytkowników.

W swoim spojrzeniu na bilans i jego miejsce w systemie informacyjnym przedsiębiorstwa, W. Osbahr co najmniej o sto lat wyprzedził swoją epokę. Zaprezentowana w książce nowa formuła bilansu może być niezwykle użyteczna, może nie tyle jako zastępująca dotychczasową formę prezentacji, ale jako bardzo przydatny element dodatkowych informacji i objaśnień do sprawozdania finansowego, a nawet raportu biznesowego przedsiębiorstwa. Po raz pierwszy w polskim piśmiennictwie z zakresu rachunkowości tak szczegółowo opisano założenia teorii Wilhelma Osbahra. Jak wspomniał sam autor: „Niskonakładowa publikacja tej teorii jest dziś praktycznie nieosiągalna w światowych bibliotekach. Wydanie, na którym opierają się rozważania, ukazało się w roku 1923 i jest dostępne obecnie w około 30 bibliotekach na świecie”. Autor wyjątkowo rzetelnie oddał zarówno specyfikę koncepcji W. Osbahra, jak i wizjonerski charakter jego teorii.