Jastrzębski Jarosław Livres

Bitwa na Morzu Koralowym jest jednym z najistotniejszych wydarzeń w rozwoju morskiej sztuki wojennej. Ta kilkudniowa batalia, stoczona w maju 1942 roku, przez siły morskie Japonii i Stanów Zjednoczonych Ameryki, zakończyła się zwycięstwem Kraju Kwitnącej Wiśni. W jej trakcie doszło do pierwszego w historii starcia lotniskowców połączonego z wymianą uderzeń przy użyciu bazujących na nich samolotów pokładowych. Dla kształtującej się doktryny użycia tej klasy okrętów bitwa na Morzu Koralowym miała znaczenie ogromne i bezprecedensowe, przewyższające o miesiąc późniejszą bitwę o Midway. Ta ostatnia przyćmiła ją jednak w historiografii swymi rozmiarami i znaczeniem strategicznym dla przebiegu wojny na Pacyfiku. A jednak, to właśnie na Morzu Koralowym po raz pierwszy w dziejach wszechstronnie sprawdzono przedwojenne teorie dotyczące operacji lotniczych i użycia lotniskowców oraz skonfrontowano ich treść z praktyką bojową. Zaskakujący i obfitujący w wiele zwrotów akcji przebieg bitwy pozwolił na wypracowanie optymalnych metod działania lotniskowców, zarówno poprzez analizę popełnionych przez obie strony błędów, jak i potwierdzenie, a czasem zakwestionowanie, przedwojennych prognoz. Książka niniejsza ma za zadanie odświeżyć pamięć o tej niezwykłej bitwie i przedstawić jej rzeczywisty przebieg dotąd dość bałamutnie opisywany przez większość polskiej literatury historycznej i marynistycznej.

Tuż po p�łnocy 10 grudnia Phillips otrzymał informację, jak się okazało fałszywą, o kolejnym desancie pod Kuantanem, a więc coraz bliżej Singapuru. Wydawało się, że ponownie nadarza się okazja zadania przeciwnikowi poważnych strat. O godzinie 00.50 Phillips nakazał dokonanie zwrotu do bitwy. O godzinie 02.10 Zesp�ł Z został wykryty przez okręt podwodny I-58. Także i on nie zdołał wykonać ataku torpedowego, ale wieść o odkryciu popłynęła w świat z godziną 02.30. Była to bardzo cenna informacja dla 22. Flotylli Lotniczej, kt�ra rozpoczęła szykowanie porannego ataku. O godzinie 03.40 ponownie wykrył Force Z okręt podwodny I-65, tym razem zdołał wystrzelić torpedy, lecz niecelnie. Brytyjczycy nawet nie zorientowali się, że byli na celowniku..

Bitwa o Midway uznawana jest powszechnie za przełomowy moment w wojnie na Pacyfiku. Japończykom nie udało się osiągnąć żadnego z dwóch celów operacyjnych, jakie postawili sobie decydując się na doprowadzenie do konfrontacji z flotą amerykańską. Nie zdołali zniszczyć lotniskowców U.S. Navy, nie udało im się też opanować atoli Midway i Kure. Amerykanie, których cele operacyjne były dokładną odwrotnością japońskich, oba osiągnęli. Zniszczyli trzon floty lotniskowców Japońskiej Marynarki Wojennej i nie dopuścili do utraty ważnego przyczółka na Hawajach. Bitwa o Midway stała się również czymś w rodzaju koronacji lotniskowców na nowych władców oceanów. Gdy japoński odwrót stał się faktem, 7 ich okrętów liniowych, w eskorcie kilkunastu krążowników i kilkudziesięciu niszczycieli, uchodziło przed 2 lotniskowcami wroga! Doprawdy trudno o bardziej wyrazisty i symboliczny obraz. Wynik bitwy odebrał Japonii inicjatywę strategiczną, o czym jednak zdecydowała przede wszystkim postawa Amerykanów, którzy nie pozwolili przeciwnikowi otrząsnąć się po poniesionej klęsce i podjęli wyprzedzające działania ofensywne, uderzając w sierpniu 1942 roku na Guadalcanal. Z perspektywy czasu możemy więc uznać 6 czerwca 1942 roku za symboliczną datę przełomu w wojnie na Pacyfiku, której ostateczną konsekwencją była bezwarunkowa kapitulacja Japonii 2 września 1945 roku. Zanim do tego jednak doszło, Ocean Spokojny i jego wyspy spłynęły jeszcze potokami krwi wojskowych i cywilów obu stron.

Wbrew naiwnym oczekiwaniom niekt�rych polityk�w oraz politolog�w upadek muru berlińskiego nie oznaczał ani końca historii, ani nawet końca wojen jako środka prowadzenia polityki.Rozpad Jugosławii, najnowsze wydarzenia wok�ł Gruzji oraz Ukrainy dowodzą, że konflikty, także na starym kontynencie nie przeszły do historii. Wiele wskazuje na to, że w dającej się przewidzieć przyszłości wciąż będą towarzyszyć ludzkości. Fakt ten skłania więc do pogłębionych studi�w nad dziejami wojen, w tym także konflikt�w już odległych, ale stanowiących cenne źr�dło analiz zar�wno dla historyk�w, jak i politolog�w.Przypadająca niedawno okrągła setna rocznica wybuchu I wojny światowej oraz 75 lat, kt�re mija od wybuchu II wojny światowej, skłaniają do pogłębionych refleksji nad tymi kataklizmami dziejowymi. Pomimo tysięcy publikacji w wielu językach zainteresowanie tymi konfliktami nie słabnie, a zwiększający się dystans czasowy dzielący nas od obu wydarzeń zwiększa obiektywizm historycznych dociekań.