Kochan Jerzy Livres

Książka składa się z samodzielnych prac, artykułów i rozpraw, powstałych w ostatnich latach i różniących się gatunkowo. Czytelnik może czytać zamieszczone tu teksty w dowolnej kolejności zależnie od nastroju wybierać z oferowanego zestawu te dłuższe, trudniejsze i wymagające maksymalnej koncentracji, bądź teksty lżejsze, bliższe problematyce dnia dzisiejszego […]. Jerzy Kochan uważa, że projekt socjalistyczny jest wciąż aktualny i że na horyzoncie dziejów nie pojawiła się inna realistyczna alternatywa dla kapitalizmu, zaś teza Fukuyamy o „końcu historii” zupełnie się skompromitowała. Zarazem jednak twierdzi, że drogi realizacji projektu socjalistycznego są nader skomplikowane i zaskakujące, dlatego też potrzebują filozoficznego rozsupłania, wyjaśnienia, zrozumienia i bacznej obserwacji. […] Rozważania Autora inspirują do pytań: Czy socjalizm jest jeszcze aktualny? Czy upadek ZSRR to koniec socjalizmu? Czy niezwykły rozwój ekonomiczny Chińskiej Republiki Ludowej to aktualizacja perspektywy socjalizmu? A może to Bernie Sanders w USA oznacza „nowy początek”? dr hab. Halina Walentowicz, prof. ucz.

Filozofia jest dla ludzi. Tym bardziej że rzeczywistość dwudziestego pierwszego wieku wiąże się w oszałamiający sposób z całkiem nowymi zjawiskami społecznymi w wymiarze globalnym, które w tym swoim globalnym wymiarze ani myślą pozostawać, lecz wchodzą do naszych domów przez okno telewizora, wciskają się do wózków w supermarketach, pchają się przez plazmowe ekrany pecetów i laptopów.

Zdewastowana przestrzeń publiczna i miotająca się w niej – od chorobliwego neoliberalizmu do nacjonalistyczno-katolickich wizji represywnego państwa wyznaniowego – świadomość obywatelska oddziałują niszcząco na racjonalną komunikację społeczną i kreują swoisty magiczny realizm walki politycznej – nieczytelnej i paradoksalnej. Taki stan rzeczy jest szczególnie niebezpieczny dla lewej strony sceny politycznej. Prowadzi wręcz do jej nieobecności i przechwytywania treści politycznych tradycyjnie związanych z lewicą, przez skrajną prawicę. W tym też sensie odbudowa tradycyjnej, klasowo zorientowanej polityki lewicowej, mającej swoje piękne karty w historii Polski, leży nie tylko w interesie polskiej lewicy. Powinna nią być zainteresowana każda demokratycznie i realistycznie myśląca siła polityczna, zdająca sobie sprawę z tego, że zagrożenie faszyzującą skrajną prawicą nie skończyło się w historii Europy wraz z upadkiem Hitlera. Książka, którą przedstawiam, jest próbą zakreślenia pewnych fundamentalnych zasad teoretycznych rozumienia historii i okresu przejściowego od kapitalizmu do socjalizmu. Zawiera systematyczny wykład tych zagadnień z pozycji materializmu historycznego i w ramach szeroko rozumianej tradycji, odwołującej się do Kapitału Karola Marksa i Manifestu komunistycznego. W tym też znaczeniu jest próbą przybliżenia współczesnemu czytelnikowi tej tradycji, a jednocześnie realizacją zadania jej aktualizacji, a nawet eksperymentalnego, i czasem ryzykownego, wykorzystania do analizy różnych zagadnień postmodernistycznej rzeczywistości, swoistego matriksa dwudziestego pierwszego wieku. Jerzy Kochan (z Przedmowy) Zdaniem Kochana upadek realnego socjalizmu w istocie sprawie socjalizmu służy, gdyż zrywa jej związek z cywilizacyjnym zacofaniem, przywraca jej wymiar globalny w miejsce peryferyjnego i nadaje status uniwersalny w miejsce partykularnego. Europejska transformacja, kładąc bowiem kres podziałowi Europy, wskrzesiła po upływie stu lat ideę Socjalistycznych Stanów Zjednoczonych Europy, stworzyła też przesłanki redefinicji polskiej lewicowości, naznaczonej w czasach PRL-u stygmatem orientalizacji, identyfikowanej z poparciem dla totalitaryzmu i narodową zdradą. Według Kochana zwolennicy socjalizmu dysponują dziś o wiele mocniejszymi argumentami niż kiedykolwiek dotąd w historii, jako że w świecie kapitalistycznym zachodzą przemiany w kierunku uspołecznienia, centralizacji i planowania, które ujawniają historyczne granice tej formacji. Z recenzji wydawniczej Profesor Haliny Walentowicz (Instytut Filozofii Uniwersytetu Warszawskiego) Jerzy Kochan – profesor Uniwersytetu Szczecińskiego, doktor habilitowany, kierownik Zakładu Filozofii Kultury, absolwent historii i filozofii Uniwersytetu Wrocławskiego. W swych zainteresowaniach badawczych koncentruje się na filozofii kultury, filozofii społecznej i filozofii polityki. Źródłem jego inspiracji jest zaś klasyczna filozofia niemiecka, twórczość Karola Marksa, szkoła frankfurcka, althusserowski marksizm strukturalistyczny i różnego rodzaju ruchy kontestacyjne i kontrkulturowe (m.in. sytuacjonizm, feminizm). Autor wielu prac poświęconych problematyce wolności, teorii klas społecznych, alterglobalizmu i krytyce kapitalizmu, w tym m. in. książek Wolność i interpelacja (2003), Życie codzienne w matriksie (2007), Studia z teorii klas społecznych (2011). Redaktor naczelny czasopisma filozoficznego Nowa krytyka (www.nowakrytyka.pl). Pisuje i publikuje wiersze.

Na bohaterów książki wybrałem Kazimierza Łyszczyńskiego, Jana Mesliera, Giulia Cesare Vaniniego, Paula Holbacha, markiza de Sade’a, Immanuela Kanta, Johanna Gottlieba Fichtego, Ludwiga Feuerbacha, Fryderyka Engelsa, Karola Marksa, Zygmunta Freuda, a także Richarda Dawkinsa, Michela Onfraya i Michaela Schmidta-Salomona. Nie przez przypadek analizuję poglądy tych właśnie postaci. Książka nie jest przy tym kompletnym przeglądem ważnych myślicieli ateistycznych. Sądzę jednak, że życzliwy czytelnik doskonale zrozumie, dlaczego te osoby stały się bohaterami moich esejów i dlaczego uznałem je za niezwykłe, a także po prostu piękne i wspaniałe. Moje dociekania mają charakter teoretyczno-historyczny. Nie brak tu więc analiz, krytyk i rozważań. Chciałem, aby unicestwiana przez wieki ateistyczna tradycja jak najgłębiej przemówiła do współczesnego czytelnika, rozkochała go wręcz w sobie, i by znalazł on w niej także możliwe źródło współczesnych odpowiedzi na aktualne pytania. Jerzy Kochan Jerzy Kochan – filozof, profesor Uniwersytetu Szczecińskiego, kierownik Zakładu Filozofii Kultury, absolwent historii i filozofii Uniwersytetu Wrocławskiego. Autor wielu prac poświęconych problematyce wolności, teorii klas społecznych, alterglobalizmu i krytyce kapitalizmu. Napisał m.in.: Wolność i interpelacja (2003), Życie codzienne w matriksie (2007), Studia z teorii klas społecznych (2011), Socjalizm (2013). Redaktor naczelny czasopisma filozoficznego „Nowa Krytyka” (www.nowakrytyka.pl). Pisuje i publikuje wiersze.