Walińska Ewa Livres

System kontroli nad sprawozdawczością finansową, będący przedmiotem prezentowanej publikacji, stanowi jeden z przejawów konwergencji standardów ładu korporacyjnego polegający na implementacji tego systemu, wdrożonego na początku XXI wieku w Stanach Zjednoczonych, do praktyki spółek publicznych w Unii Europejskiej. System ten obejmuje dwie główne sfery działalności spółki, tj. system zarządzania oraz ład korporacyjny. Celem głównym monografii jest zidentyfikowanie zakresu ujawnień na temat systemu kontroli nad sprawozdawczością finansową zamieszczonych w raportach zarządu oraz mechanizmów ładu korporacyjnego wpływających na ten zakres w praktyce polskich i niemieckich spółek publicznych. Przedstawione wyniki badań mogą być wartościowe dla instytucji odpowiedzialnych za konstruowanie regulacji prawnych oraz dobrych praktyk w obszarze ładu korporacyjnego, dla zarządów spółek publicznych, a także członków rad nadzorczych i ich komitetów.

W książce przedstawiono zasady sporządzania i prezentacji dwóch głównych elementów sprawozdania finansowego – bilansu oraz rachunku zysków i strat – poczynając od nadrzędnych zasad rachunkowości, poprzez zasady dotyczące ogólnej struktury sprawozdań, kończąc na zasadach pomiaru i prezentacji sprawozdań finansowych oraz na Międzynarodowych Standardach Sprawozdawczości Finansowej. Publikacja przeznaczona jest dla szerokiego kręgu odbiorców. Z jednej strony będzie użyteczna dla praktyków – zwłaszcza dla menedżerów, którzy chcą zrozumieć zasady pomiaru i prezentacji poszczególnych kategorii rachunkowości oraz dla pracowników działów księgowości analizujących skutki finansowe zdarzeń gospodarczych z punku widzenia sporządzonych sprawozdań finansowych, a nie tylko ewidencji księgowej. Z drugiej strony można ją polecić studentom wszystkich kierunków studiów ekonomicznych, którzy opanowali już podstawy rachunkowości – może być zatem wykorzystana w procesie nauczania rachunkowości międzynarodowej na poziomie podstawowym.

Struktura i treść podręcznika odpowiadają standardom wykładu, a jednocześnie nawiązują do rozważań sprawozdawczych i ewidencyjnych wdrażanych przez autorów do praktyki gospodarczej - podczas realizacji projektów w przedsiębiorstwach różnych branż. Wykład został opatrzony licznymi przykładami. Każdy szczegółowy problem jest przedstawiony w sekwencji: zasady pomiaru - zasady prezentacji w ujęciu finansowym - ujęcie ewidencyjne, co pozwala odnieść skutki finansowe zdarzeń gospodarczych bezpośrednio do poszczególnych pozycji sprawozdań finansowych. Podręcznik jest adresowany do wykładowców oraz studentów uczelni ekonomicznych oraz uczestników studiów podyplomowych z zakresu rachunkowości. Może być również wykorzystany w codziennej pracy przez księgowych, biegłych rewidentów, analityków i dyrektorów finansowych.

Publikacja jest zbiorem pytań kontrolnych, testów, zadań i problemów, dotyczących tak ogólnych, jak i szczegółowych zagadnień rachunkowości finansowej, regulowanych przepisami polskiego prawa bilansowego. Zawiera ponadto wskazówki metodyczne, ułatwiające samodzielne analizowanie i wieloaspektowe interpretowanie prezentowanych przypadków, osadzonych w polskich realiach prawno-gospodarczych (autorzy korzystali z własnych doświadczeń związanych z wdrożeniem rozwiązań sprawozdawczych i ewidencyjnych w polskich przedsiębiorstwach różnych branż), a także odpowiedzi na pytania testowe oraz wzorcowe rozwiązania wybranych zadań i problemów.

Niniejsza monografia podejmuje zagadnienie podatku dochodowego od osób prawnych, które staje się obecnie coraz bardziej złożone, zwłaszcza w krajach, w których istnieje autonomia prawa bilansowego i podatkowego. Regulacje podatku dochodowego stanowią źródło istotnego ryzyka prowadzonej działalności gospodarczej, którego poziom zależy w szczególności od zmian zachodzących w przedsiębiorstwie i jego otoczeniu. Jednym ze sposobów ograniczania tego ryzyka jest dobrze zorganizowany i sprawnie działający wewnętrzny podsystem rachunkowości podatkowej. Celem głównym monografii jest identyfikacja i uzasadnienie potrzeby wyodrębnienia w systemie rachunkowości przedsiębiorstwa podsystemu rachunkowości podatkowej. Potrzeba ta jest skutkiem negatywnego oddziaływania regulacji podatku dochodowego na jakość informacji finansowych generowanych przez system rachunkowości. Dodatkowym celem jest identyfikacja zasad ujmowania podatku dochodowego w podstawowych elementach systemu rachunkowości, tj. w księgach rachunkowych, polityce rachunkowości oraz sprawozdaniach finansowych, z uwagi na to, że ich znajomość stanowi warunek konieczny właściwego zaprojektowania podsystemu rachunkowości podatkowej. Zdaniem autorów wyodrębnienie podsystemu rachunkowości podatkowej pozwala na uzyskanie ekonomicznego, a nie podatkowego wymiaru danych generowanych przez rachunkowość finansową, co z kolei umożliwia ich integrację z danymi tworzonymi w systemie rachunkowości zarządczej. W monografii objaśniono system rachunkowości w kontekście regulacji podatku dochodowego. Przedstawiono ogólne relacje pomiędzy prawem bilansowym a podatkowym, porównanie zasad pomiaru wyniku finansowego i dochodu, a także wyniki analizy orzecznictwa sądów administracyjnych w tym zakresie. Omówiono również sposób ujęcia podatku dochodowego w podstawowych elementach systemu rachunkowości, w tym w księgach rachunkowych, polityce rachunkowości i sprawozdaniach finansowych. W końcowej części zamieszczono rozważania dotyczące procesu wyodrębnienia systemu rachunkowości podatkowej jako autonomicznego podsystemu rachunkowości.