Piotr Krasny Livres

The present book is an introduction to the dispute about religious art that had been conducted in France from the beginning of the sixteenth century until the end of the eighteenth century. The debate involved not only Catholic and Protestant theologians, but also lay writers who tried to replace the dogmatic Christianity with the 'religion of reason' invented by the philosophes. A recurrent theme in the majority of statements in this discussion was a contention that religious images must not be perceived as 'portraits of God', but that they should be seen merely as a 'separated signs', detached from its invisible prototype; signs that only remind the faithful about God. - Important study about the dispute about religious art in France from ca. 1500-1800 - The impact of theoretical discussions on the production of religious art in France in the Early Modern Period

Instrukcje o budynkach i sprzętach kościelnych (1577), opracowane na zlecenie i pod nadzorem kardynała Karola Boromeusza (1538?1584) przez duchownych wspierających go w zarządzaniu archidiecezją mediolańską, są uważane za najważniejszy dokument, określający zasady kształtowania katolickiej sztuki sakralnej w okresie potrydenckim. Z zawartych w nich, jasno sformułowanych regulacji korzystano w niemal całym świecie, starając się jak najlepiej dostosować formy dzieł sztuki do wymogów liturgii i do przekazywania za ich pomocą prawd wiary. Instrukcje odegrały też kluczową rolę w sformułowaniu nowożytnej łacińskiej terminologii liturgiczno-artystycznej. Pierwszy pełny przekład Instrukcji na język polski został zaopatrzony w kompletny aparat naukowy, a także dopełniony obszernymi wprowadzeniami, wyjaśniającymi okoliczności powstania tego dzieła i problematykę jego autorstwa oraz określającymi jego miejsce w dorobku piśmiennictwa artystycznego XVI stulecia. Zalecenia zawarte w Instrukcjach skonfrontowano też z formami dzieł sztuki sakralnej zrealizowanymi pod nadzorem Boromeusza i drobniejszymi wypowiedziami na temat sztuki, sformułowanymi przez niego i w jego środowisku.

W książce w całości przytoczono i szczegółowo przeanalizowano dwa unikatowe i komplementarne źródła spisane przez ks. Jana Karola Lipowieckiego, dokumentujące remont i rozbudowę cerkwi w Szczebrzeszynie, którymi kierował on w latach 1777–1789. Lipowiecki prowadził nie tylko szczegółowe rachunki, ale także kronikę, gdzie w bardzo emocjonalny sposób przedstawił swój udział w tych pracach. W publikacji omówiono wcześniejsze dzieje cerkwi, jej formy architektoniczne oraz wyposażenie, ze szczególnym uwzględnieniem siedemnastowiecznej ikony Hodegetrii. Ponadto książka zawiera wiele informacji na temat dziejów Kościoła wschodniego pod koniec XVIII w., a także codziennego życia w prowincjonalnym mieście galicyjskim po pierwszym rozbiorze.