Gajdzica Zenon Livres

O monografii opracowanej przez dwojga Redaktorów śmiało można powiedzieć, iż jest to bardzo dobry, rzetelny podręcznik do historii regionalnej. [...] Imponująca jest faktografia historyczna oparta na dokumentach, ale też na własnych badaniach terenowych, prowadzonych przez autorów opracowań w rodzinach, w których pamięć historyczna jest pielęgnowana do dziś. Nie jest to zatem historia sucha, wydobywana tylko z dokumentów, ale też pamięć żyjących osób, pamięć nacechowana emocjonalnie. Dla współczesnego młodego czytelnika ze Spiszu i Orawy szczególnie cenne są artykuły omawiające problemy związane ze stabilizacją południowej granicy Polski w okresie po I wojnie światowej. Fakty z tamtych czasów rozpatruje się w kontekście budzenia się świadomości narodowej lokalnej ludności. Edukacja regionalna w tym zakresie pozostawiała wiele do życzenia, rzetelną wiedzę zastępowały emocjonalne przekazy rodzinne, a emocje rzeczywiście były ogromne. Kolejnym elementem monografii jest bogactwo ilustracji zdjęć dokumentów, osób i obiektów. W publikacji poświęconej dawniejszej i współczesnej historii regionu ikonografia ma wartość nieocenioną. [] To, co dzisiaj wydawałoby się banalne, w nieodległej przyszłości będzie elementem historii i stanie się jej dokumentem. Prof. dr hab. Józef Kąś

Bilans półwiecza. Koło Naukowe Historyków Studentów Uniwersytetu Jagiellońskiego w drugiej połowie XX wieku. Wspomnienia - red. Zenon Piech

Centralny i lokalny wymiar reformowania szkoły - red., Zenon Jasiński, Franciszek Marek

„Tytuł książki […] nie jest przypadkowy. Pytanie o sens i istotę badań kryminologicznych nieustająco towarzyszy Profesor Irenie Rzeplińskiej w Jej pracy naukowo-badawczej i edukacyjnej. Jako uczniowie, współpracownicy i przyjaciele Pani Profesor słyszeliśmy je nieraz – zadawane podczas zebrań Zakładu Kryminologii INP PAN, zmuszające nas wielokrotnie do próby udzielenia na nie odpowiedzi, a także do zastanowienia się, jaki jest cel prowadzonych przez nas badań empirycznych czy rozważań teoretycznych, tj. do czego powinny nas one doprowadzić. Zbiór tekstów zamieszczonych w książce świadczy o tym, że wiele osób fascynujących się kryminologią również nurtuje pytanie o sens pracy naukowo-badawczej. Zebrane artykuły dostarczają interesujących odpowiedzi na to – na pozór – proste pytanie. Mamy nadzieję, że niniejsza książka wpisze się w kanon literatury kryminologicznej i pomoże czytelnikom otworzyć nowe horyzonty myślenia o przestępczości, jej zapobieganiu i kontrolowaniu.”

W monografii zatytułowanej Sztuka i jej wartości zagadnienia te ukazane zostały w trzech logicznie powiązanych częściach: w rozważaniach teoretycznych związanych ze sztuką, w praktycznym podejściu do sztuki, w jej osobistym przeżywaniu, doświadczaniu i tworzeniu, a także w procesie szeroko pojętej edukacji estetycznej. [...] Mówiąc o sztuce, dotykamy zagadnień związanych z różnymi jej dziedzinami: tradycyjnymi i bardziej nowoczesnymi. Możemy też doszukiwać się wartości w niej zawartych na różnych płaszczyznach, zarówno w istniejących już dziełach, jak i w samym akcie tworzenia, w interpretacji i odbiorze. Takie wieloaspektowe odniesienie do wartości świadczy nie tylko o bogactwie sztuki, ale także o szerokich możliwościach i konieczności wykorzystania kontaktu z nią w edukacji. Z recenzji wydawniczej prof. dr hab. Elżbiety Szubertowskiej

Treść książki jest rezultatem kilkuletnich badań nad integracyjną formą kształcenia prowadzonych na terenie województwa śląskiego w latach 2007–2010. Podjęta problematyka została ulokowana w kontekście sytuacji trudnych związanych z codzienną pracą w klasie integracyjnej. Dotyczy ona między innymi organizacji pracy lekcyjnej, oceniania, kwalifikowania uczniów do zespołu klasowego, rozmieszczenia uczniów w przestrzeni sali lekcyjnej, kwalifikacji i kompetencji nauczycieli pracujących w tych klasach. Zagadnienia te zostały osadzone w licznych kategoriach analitycznych zaczerpniętych z pola różnych nauk społecznych i humanistycznych (np. w koncepcjach antynomii, wiedzy potocznej, kapitału społecznego, wsparcia czy konfliktu). Ostatni rozdział części empirycznej książki zawiera opinie nauczycieli o korzyściach i sytuacjach pozytywnych omawianej formy kształcenia. Prócz części empirycznej książka zawiera szerokie wprowadzenie obejmujące dyskusję nad zasadnością podziału badań na teoretyczne i praktyczne w pedagogice, ze szczególnym uwzględnieniem eksploracji kształcenia integracyjnego, oraz zakończenie ukazujące drogi badawcze kształcenia uczniów niepełnosprawnych.

Książka jest kontynuacją kilkuletnich studiów autora nad codziennością klasy integracyjnej. Przy czym w odróżnieniu od wielu innych opracowań podejmujących problematykę edukacji integracyjnej odsłania ona wiele niewątpliwych, ale często niedostrzegalnych sukcesów tej formy kształcenia. Zostały one zidentyfikowane i opisane za pomocą badań fokusowych oraz narracji nauczycieli wywodzących się ze szkół / klas integracyjnych o zróżnicowanym doświadczeniu. W efekcie analiz powstała swoista mapa sukcesów odnoszących się do różnych wymiarów funkcjonowania szkoły wyrażona licznymi kategoriami rzeczywistymi (między innymi: rozwoju uczniów, klimatu szkoły, satysfakcji z pracy nauczycieli). W dalszej części kategorie te zostały powiązane i ulokowane w szerszych zbiorach twierdzeń i wyjaśnień prezentowanych w postaci kategorii formalnych. Wykorzystana technika zbierania danych (dyskusje grupowe i narracje) pozwoliła na ich konfrontację, a komparatystyczna metoda analizy (badane grypy wywodziły się z trzech typów szkół) stanowiła pewną formę triangulacji. Badanie zostało osadzone w interpretatywnym paradygmacie poznania. Synteza wypowiedzi nauczycieli (inaczej ujmując ich deskrypcja praktyki) stworzyła podstawy koncepcyjne przyjmujące postać stożkową – jak pokazała wnikliwa analiza wypowiedzi – różniącą się w badanych grupach punktem wyjścia: od rehabilitacji lub uspołeczniania oraz dojścia do nieco inaczej formułowanych celów. To pozwoliło w sposób w miarę uporządkowany opisać dwie rzeczywistości szkolne, stanowiącą podstawę do opracowania autorskich koncepcji edukacji integracyjnych. Przyjęły one postać siatki, w której występują określone węzły i sieci ich powiązań. Te pierwsze zostają wyrażone przez kategorie zaczerpnięte z wypowiedzi badanych oraz nadbudowane przez kategorie formalne, między innymi: pogranicza, roli, tożsamości, a w dalszej kolejności połączone przy pomocy opisanych procesów np. budowania kultury edukacji integracyjnej czy praktyk społecznych. W efekcie analiz zostały skonstruowane dwie odrębne koncepcje integracji: rehabilitującej oraz uspołeczniającej. Pierwsza została ulokowana w teoriach strukturalno- funkcjonalnych, druga – w nurcie interakcjonizmu symbolicznego.

Inkluzja edukacyjna nie jest nurtem wewnętrznie spójnym, jak wiele innych nurtów kształcenia i wychowania podlega przemianom i rozwarstwieniom. Można przyjąć, że istnieje jednak jej pewne kontinuum rozwojowe. Obrazuje je przejście od inkluzji naturalnej (pozbawionej teoretycznych podstaw naukowych, w praktyce więc opartej na intuicji i wiedzy potocznej) przez inkluzję rekonstrukcyjną (stanowiącą nadbudowę edukacji specjalnej, czerpiącą także wiele z założeń integracji edukacyjnej) po inkluzję dekonstrukcyjną – odrzucającą wiedzę i doświadczenia wypracowane w obszarze pedagogiki specjalnej). Chociaż pełną wartość praktyczną tej ostatniej trudno dziś ocenić, to jednak nie ulega wątpliwości, że stanowi ona kolejny etap ewolucji omawianej formy kształcenia. Podstawowym celem pracy jest ukazanie wybranych aspektów przemian sytuacji edukacyjnej ucznia z lekką niepełnosprawnością intelektualną, przede wszystkim w czasie swoistego przesilenia nurtu naturalnego i rekonstrukcyjnego. Zebrane informacje, chociaż dotyczą przede wszystkim uczniów i ich nauczycieli, ukazują szerszy kontekst przemian kultury szkoły osadzonej w tyglu zróżnicowanych oczekiwań społecznych i wewnętrznych przemian tej instytucji. W książce zaprezentowano dane podłużne dotyczące wybranych zasobów szkół ogólnodostępnych, ważne dla jakości kształcenia uczniów z lekką niepełnosprawnością intelektualną. Kształcenie uczniów z niepełnosprawnością w warunkach włączających jest jednym z kluczowych kierunków przemian kształcenia specjalnego i systemów szkolnych we współczesnym świecie. Upowszechnianie się takich praktyk to z jednej strony ogólnoświatowy trend, z drugiej zaś trudne zadanie, do którego realizacji szkoły są z reguły słabo przygotowane. Osiągnięcie wysokiego poziomu edukacji włączającej zależy od wielu wymiarów funkcjonowania szkół, a właściwie całych systemów szkolnych. Wydaje się zatem interesujące, jaka jest dynamika tych przemian. Czy wprowadzane w różnych okresach reformy nowe rozwiązania prawne, organizacyjne, metodyczne i programowe sprawiają, że zasoby poszczególnych szkół stają się coraz bardziej adekwatne do tego, by szkoły były gotowe do prowadzenia na wysokim poziomie zarówno uczniów z niepełnosprawnościami, jak i bez nich. Mimo bardzo intensywnych badań edukacji włączającej, wykonywanych zarówno w Polsce, jak i na całym świecie, nasza wiedza o wzroście gotowości szkół do realizacji kształcenia włączającego jest niewystarczająca. Prawdopodobnie zbiór danych, którym dysponuje Zenon Gajdzica, ma unikalny charakter w skali kraju. Dane te nie są doskonałe, ale wypełniają istniejącą lukę badawcza, o czym sam Autor pisze bardzo obszernie i rzetelnie. Dr hab. Grzegorz Szumski, prof. UW (z recenzji)