Prezentowana monografia jest próbą całościowego ujęcia myśli uczonego, o którym mowa w tytule. W związku z tym ma charakter biografii z elementami analizy historiograficznej. Została sporządzona przede wszystkim w perspektywie uprawiania historii kultury. Zawiera swoistą mapę dorobku naukowego, obraz mentalności i humanistycznych przekonań J. Pasierba na tle klimatu kulturowego Polski i Europy XX wieku. Powstała jako analiza wybranych archiwaliów, publikacji prozatorskich i wywiadów uczonego przechowywanych przez archiwa polskie i zagraniczne, państwowe i kościelne, wyższych uczelni, w których studiował i pracował a także w oparciu o materiały z archiwów stacji radiowych i telewizyjnych. Książka składa się z trzech części. W pierwszej zawarto charakterystykę myśli teologicznej w XX w. oraz przegląd propozycji metodologicznych w zakresie badań nad kulturą, w tym sztuką. W drugiej omówiono myśl J. Pasierba z zakresu teologii, historii sztuki oraz kultury. W ostatniej części ukazano teoretyczne i praktyczne wnioski w celu ukazania miejsca J. Pasierba w rozwoju kulturowo-intelektualnym Polski i Europy.
Agnieszka Laddach Livres



Prezentowana książka świadczy o dużej samodzielności badawczej, erudycji i kompetencjach naukowych autorki, a w warstwie metodologiczno-merytorycznej stanowi poważne osiągnięcie historiograficzne, dokonane w oparciu o najlepsze wzorce pisania prac biograficznych. ks. prof. dr hab. Anastazy Nadolny (fragment recenzji) Ogromna dawka informacji na temat życia, działalności i myśli Janusza Stanisława Pasierba, które udało się Autorce zgromadzić, znacznie wzbogaca naszą wiedzę o tej postaci. (...) Pragnę podkreślić niezwykle obszerny zestaw źródeł historycznych i literatury przedmiotu. Trzeba też bardzo wysoko ocenić kwerendę przeprowadzoną przez Autorkę, zarówno w kraju, jak i za granicą, w archiwach kościelnych, państwowych i uczelni wyższych, zbiorach specjalnych bibliotek czy wreszcie zasobach archiwów medialnych. dr hab. Adam Kucharski (fragment recenzji)
Autorzy artykułów podjęli różnorodne tematy badawcze związane z wydarzeniami w Łodzi i regionie w pierwszych miesiącach II wojny światowej. W prezentowanym tomie poruszono zagadnienia związane z początkiem katastrofy, jaką okazała się być II wojna światowa, która skutkowała końcem istnienia znanego dotychczas Polakom świata. Głównym celem niniejszej pozycji wydawniczej jest los ludności cywilnej w chwili przełomu, dziejowej zmiany, która zdewastowała otaczającą ich rzeczywistość. Tekst wprowadzający, dr hab. Sebastiana Piątkowskiego pt. Postawy, doświadczenia i losy mieszkańców centralnych ziem polskich w 1939 r., dobrze oddaje charakter tamtych dni, zupełnie nieznanej dotychczas wojny totalnej. Przedstawienia sytuacji w Łodzi, zarówno w przeddzień, jak i w czasie walk wrześniowych podjął się prof. dr hab. Witold Jarno. W artykule pt. Ludność cywilna Łodzi w przededniu wybuchu II wojny światowej oraz w trakcie kampanii wrześniowej 1939 r. ukazał, iż pomimo dużego zróżnicowania politycznego i podziałów partyjnych postawa społeczeństwa łódzkiego wobec groźby agresji ze strony III Rzeszy była w zasadzie jednolita, zdeterminowana chęcią obrony niepodległego bytu. Postawami mniejszości niemieckiej zamieszkującej województwo łódzkie w ówczesnym okresie zajął się dr hab. Janusz Wróbel. W pierwszych miesiącach wojny mieszkańcy regionu mogli liczyć na wsparcie biskupów łódzkich, którzy pozostali ze swoimi wiernymi. Ewelina Ślązak w artykule Powołaniem Naszym jest zostać z ludem (). Postawa biskupów łódzkich we wrześniu 1939 r. zaprezentowała kolejne represje spadające na miejscowy Kościół katolicki i działania, będące zapowiedzią masowej eksterminacji duchowieństwa diecezji łódzkiej w okresie okupacji. Wychodząc z założenia, że dla funkcjonowania reżimów totalitarnych nieodzowny jest skuteczny aparat propagandowy, prof. dr hab. Krzysztof Lesiakowski przyjrzał się próbie wpłynięcia na umysły Polaków przez okupanta za pomocą polskojęzycznej Gazety Łódzkiej. Z kolei rekonstrukcji najtragiczniejszego dnia w wielowiekowej historii Sulejowa podjął się Paweł Wąs, prezentując artykuł pt. 4 września 1939 r. tragiczny dzień w historii Sulejowa. Przeprowadzone przez niemieckie lotnictwo 4 września 1939 r. bombardowanie pozostającego poza obszarem działań militarnych miasteczka przyniosło jego całkowitą ruinę i śmierć ponad 700 osób. Na zakończenie dr Artur Kuprianis w artykule Życie prowincjonalne wplecione w dramat września Skierniewice w 1939 r. poprowadził czytelnika przez ulice prowincjonalnego miasteczka, jakim były wówczas Skierniewice. Autor pokazał zachodzące w nim zmiany wraz z początkowymi etapami działań zbrojnych i okupacji. Dzięki temu, możemy obserwować wojnę i jej wpływ na codzienność zwykłych ludzi bombardowania, ucieczka (nazywana ewakuacją) władz i służb porządkowych, exodus mieszkańców, wycofujące się polskie wojska i wkraczająca za nimi armia niemiecka, nowe porządki i pierwsze represje.