Wichrowska Elżbieta Livres

Pierwsza edycja nigdy dotąd niepublikowanego szkicownika Piotra Michałowskiego najwybitniejszego malarza polskiego romantyzmu. Po raz pierwszy prezentujemy szkicownik genialnego malarza oraz bohatera walki narodowowyzwoleńczej Piotra Michałowskiego, opatrzony wyczerpującym komentarzem krytycznym Elżbiety Wichrowskiej oraz Jana K. Ostrowskiego, wybitnych znawców jego artystycznych dokonań. Pomiędzy powstaniem a emigracją składa się z dwóch części: przejmującej opowieści o malarzu i jego czasach oraz szkicownika artysty. Album ten, będący oryginalnym rodzajem dziennika intymnego, w sposób nowoczesny prezentuje psychologiczną głębię i niezwykłe komplikacje sytuacji życiowej autora rzuconego w wir zawieruchy dziejowej. Powstawał on w podkrakowskim Podgórzu na początku 1832 roku, tuż po klęsce powstania listopadowego, a przed udaniem się Michałowskiego na emigrację. Rysunki w szkicowniku ukazują sceny powstańcze, życie codzienne wygnańców i pejzaże. Widzimy dzięki nim, że Michałowski przerodził się z błyskotliwego rysownika salonowego w artystę nadzwyczaj poważnie podchodzącego do swego powołania, aby z czasem stać się najwybitniejszym malarzem polskiego romantyzmu. Elżbieta Wichrowska profesor nauk humanistycznych, historyk literatury i edytor, kierownik studiów doktoranckich na Wydziale Polonistyki Uniwersytetu Warszawskiego. Autorka książek dotyczących literatury i kultury XVIII i XIX wieku, a także edycji źródeł literackich oraz dokumentu osobistego (w tym dzienników i korespondencji Antoniego Ostrowskiego i osób należących do jego kręgu, m.in. Początki dziennika intymnego w Polsce na przełomie XVIII i XIX wieku. Antoni Ostrowski Życie najlepszej żony opisane przez czułego męża dla kochanych dzieci). Autorka powieści podejmujących wątki historyczne i sensacyjne. Jan K. Ostrowski emerytowany profesor Uniwersytetu Jagiellońskiego, dyrektor Zamku Królewskiego na Wawelu (od 1989) i prezes Polskiej Akademii Umiejętności (od 2018), jako potomek w piątym pokoleniu Antoniego Ostrowskiego obecnego na kartach tej książki jest w ten sposób związany rodzinnie z Piotrem Michałowskim, któremu poświęcił dwie książki (1985, 1988). Jest także inicjatorem i kierownikiem programu inwentaryzacji zabytków na Kresach Wschodnich, którego owocem jest 39 tomów opublikowanych w latach 1993-2018.

Jedną z bohaterek tej opowieści jest Magdalena, pisarka-historyk, drugą…warszawskie kamienice, których historia ożywa na oczach czytelnika, obejmując wiek osiemnasty, II wojnę światową, PRL i nowoczesność. Nowoczesne są także skomplikowane postaci kobiet,: wiernych przyjaciółek, pełnych bezwarunkowej akceptacji matek, namiętnych kochanek i profesjonalistek u szczytu kariery. W gąszczu powieściowych wątków nie zabraknie niepokojącego kryminału, pogmatwanego romansu i dziennika podróży po Europie, z bezcenną instrukcją obsługi włoskiej komunikacji miejskiej. Autorka, znająca Warszawę jak mało kto, wędruje między jej prawą i lewą stroną ukazując wiele twarzy tego niezwykłego miasta.

Pewnego dnia na stół operacyjny młodej, stojącej u progu kariery pani neurochirurg trafia Włodzimierz, znany wydawca i kolekcjoner. To poznanie zmieni dotychczasowe życie ich obojga. Łucja, która rozstała się właśnie z mężem i pragnie zapomnieć o nienajlepszym dzieciństwie spędzanym na warszawskiej Pradze, zmuszona zostanie do poznawania dramatycznych i czasem bardzo tajemniczych spraw i historii swojej rodziny, kompletnie jej dotąd nieznanych. Włodzimierz dzięki Łucji pozna wreszcie tożsamość kobiety z portretu, która przez całe lata nie dawała mu spokoju. Twarz z lustra to opowieść o pragnieniu powrotu do źródeł i lęku przed własną tożsamością, o próbach rekonstrukcji świata przodków, o pasjach, miłości i nienawiści, które mimo upływu stuleci nie zmieniają się, tak samo cieszą i podobnie przerażają. To wreszcie opowieść o dokumentach, zjawach nie z tego świata i śledztwie, które powinno wiele ujawnić. Ale, czy tak się stanie?

Tom Afektywne historie sytuuje afekt jako pojęcie kluczowe, skupiające różne perspektywy, które przełamują racjonalne formy poznawania rzeczywistości. Autorzy odsłaniają mnogie oblicza teraźniejszości postrzeganej przez pryzmat afektywnego pojmowania historii, często traumatycznej czy niesamowitej (unheimlich). W jaki sposób nastroje, emocje, czy namiętności odciskają się na kształcie wspólnotowych ram pamięci? A może uchylające się świadomości (lecz poniekąd konstytuujące ją) modalności afektywne wyłuszczają pamięć z określonych społecznie norm, wyzwalając nowe konstelacje tożsamościowe i wspólnoty bytów, które łączy jedynie świadomość własnej odmienności? Trudne do uchwycenia w schemat, nanizane na siebie afektywne trajektorie przemierzają i przeobrażają tekst, kontekst i doświadczenie odbiorcy dzieła sztuki, literatury, myśli filozoficznej. Ajednak afektywne efemerydy pozostawiają trwałe ślady - czy słowami Avishaia Margalita - „blizny pamięci”, które z pasją tropią autorzy niniejszych tekstów. Pojawia się Gestalt tożsamości globalnej, lecz zadomowionej w sobie; wyobcowanej, lecz osadzonej w bliskim jej świecie w intymności odczuwającego ciała. Przenikająca każdy zakątek bytu afektywna różnorodność, rozbijająca określony antropocentrycznie model istnienia totalnego, pozwala na wyłanianie się afektywnych wspólnot „rozdzielonych”, choć bynajmniej nie biernych, a nawet obdarzonych etyczno- polityczną mocą sprawczą. Z recenzji prof. Doroty Głowackiej

Publikacja dotyczy prapoczątków Uniwersytetu Warszawskiego, czyli historii Szkoły Rycerskiej (17651794). Przedmiotem badań są problemy życia codziennego kadetów i profesorów Korpusu Kadetów, zagadnienia uporządkowania topograficzno-architektonicznego terenu współczesnego kampusu głównego oraz modele nowoczesnego kształcenia w Szkole Rycerskiej. Autorzy rekonstruują również model ideowo-światopoglądowy zaproponowany przez twórców Szkoły. Podstawę źródłową badań stanowią zachowane, a niepublikowane wcześniej materiały archiwalne.

Książka podejmuje problem miejsca i roli w kulturze oraz dziewiętnastowiecznej codzienności dwóch form: dziennika choroby oraz szkicownika malarskiego jako świadectw zjawiska określanego jako zwrot ku prywatności. Brali w nim udział nie tylko artyści-zawodowcy, ale także amatorzy pochodzący z różnych stanów, niezależnie od płci i wieku. Książka oparta na nieznanych dotąd źródłach archiwalnych, ukazuje rozmiar zjawiska i jego znaczenie, omawia również przykłady źródeł (dziennik choroby Wandy Czartoryskiej, szkicowniki rodziny Branickich z nieznanymi szkicami młodziutkiego Wojciecha Kossaka), wskazując na zróżnicowanie ich form i przemiany, którym ulegały. Recorded legacies of everyday life… On nineteenth-century illness diaries and personal painters’ sketchbooks The book addresses the issue of place and role in culture and 19th century everyday life of two forms: the illness diary and the painter’s sketchbook as testimonies of a phenomenon referred to as the privacy turn. Its participants included not only professional artists but also by amateurs of different status, regardless of gender and age. The book, based on hitherto unknown archive sources, shows the significance of that movement and describes some such sources (Wanda Czartoryska’s illness diary, the sketchbooks of the Branicki family, which include unknown sketches of very young Wojciech Kossak), pointing to the diversity of their forms and the transformations they underwent.