Blue Krzysztofa Rudowskiego jak kolor niebieski, tak często w książce
przywoływany ma swoją miękkość. Z charakterystyczną dla tego rodzaju barw
wrażliwością autor wraca do Wrocławia czasów powojennych i późniejszych. Snuje
intrygę powoli i czule. Poszerza horyzonty (chętnie w początkowych partiach
każdego z rozdziałów), by podzielić się uwagami na temat uniwersum. Wtedy
Wrocław i jego okolice stają się miejscem symbolicznym dla rozważań o
przemijaniu, o miłości, o śmierci. Te sprawy zdają się niejako uprawnione
przez miejsce i doświadczenie, ale też upragnione przez samego narratora.
Świat przedstawiony chce przekraczać ramy, chce się sycić kruchym życiem. Nie
chce ulegać czystej melancholii.
Bohaterem Punktu obserwacyjnego jest współczesne miasto i uwięziony w nim
człowiek, który szuka drogi wyjścia z wrogiego labiryntu ulic.Fragment:
Czasami (bardzo rzadko) pozostawiam swój punkt obserwacyjny. Wsiadam do
samochodu albo pociągu i jadę przez długie godziny gdzieś, gdzie brak jest
późnojesiennego błota, gdzie ludzie przesyłają sobie życzliwe spojrzenia,
gdzie czas, ten codzienny dręczyciel, przyjmowany jest tak samo pogodnie jak
inni mili goście. Z jesieni miejskiej w jesień wiejską. Z miasta murowanego do
miasta drewnianego. Z epoki po królu Kazimierzu Wielkim do epoki sprzed jego
panowania. Tu - nieustanne zachmurzenie, tam – słońce i wszystkie barwy
jesieni, górski wiatr, dalekie widoki. Już wiemy, gdzie jesteśmy: w
czarodziejskim mieście - Zakopanem.Schodzę z wysoka, z nocnej przystani, jaką
było dla mnie maleńkie schronisko na Hali Kondratowej. Schronisko, które
wygląda identycznie jak przed laty, kiedy wraz z rodzicami mieszkałem w nim
dni kilka i syciłem się pod tą dobrą opieką widokami przepysznymi: w dzień -
gór wysokich, a w nocy - gwiazd dalekich. Wczoraj również przyglądałem się
nocnym konstelacjom namalowanym wyjątkowo wyraźnie na górskim niebie, które o
skaliste szczyty się niegdyś zaczepiło i pozostało tu na zawsze na uciechę
zakochanym, zwariowanym i zamyślonym, bo przeważnie takich się tutaj
spotyka.Ale już przecież dzień, słoneczna symfonia, która wzbudza optyczne
dźwięki na każdym źdźble trawy, na każdym kamieniu i na mnie - człowieku z
plecakiem ogromnym.
W jaki sposób opowiedzieć o Wielkiej Historii? Jak wpisać w nią małe historie
narodów, rodzin i ludzi? Jak uchwycić momentalność bycia w świecie? Wielkie
tryby mielące codzienność i przygodność życia? Konstelacje ludzkich istnień i
przypadkowych życiorysów? Dlaczego życie Marii, poznanej gdzieś w nocy,
podczas przejażdżki konnej, w przeddzień wojny światowej jeszcze ani nie
pierwszej, ani nie drugiej, bo o przyszłości Maria nic nie wie potoczy się
właśnie tak? Dlaczego historia licznej rodziny, trwająca na naszych oczach od
tego momentu, aż po wejście Polski do Unii Europejskiej, układa się tak a nie
inaczej? Biegnie od punktu do punktu, od jednego pokolenia do kolejnego,
kluczy i pętli się, o włos przynosząc szczęście, a częściej dramat i pecha?
Dlaczego jednym dane będzie żyć w spokojnych czasach, na uboczu, na wsi, a
innym walczyć o przeżycie podczas wojen lub trwać w marazmie czasów
komunistycznych? Dlaczego jedni będą mieli szczęście zapomnieć o wszystkim, a
innym natrętna pamięć odbierze życie i przyszłość? Dlaczego? Jak? Powieść
Krzysztofa Rudowskiego Konstelacje to fabularny zapis takich wielkich pytań,
postawionych w niewielkich miniaturach literackich, prozaicznych scenach z
życia, przedstawionych w dialogach, szczegółach i migawkach. Zza tych
skromnych fragmentów, połączonych wiotką linią sensów, losów i życiorysów,
wyłania się obraz rodziny wrzuconej w historię, tę wielką, i tę małą trwającą
póki co bez końca.
