Czartoryska Jolanta Livres

Im dalej od 1989 r., tym bardziej zróżnicowany, ale też nieprawdziwy jest przekaz o 45 latach PRL-u. W oficjalnie prezentowanym chaosie informacyjnym dominuje wyciąganie absurdów oraz negatywnych zjawisk, jakie niewątpliwie miały miejsce w tamtym okresie. W przekazie, jaki jest widoczny w dyskusjach na Facebooku oraz wśród zwyczajnych ludzi, pamiętających tamten czas, wyłania się obraz odmienny. Są tu elementy pozytywnych wspomnień, a nawet nostalgii. To czas, który ludzie wspominają jako spokojny, bezpieczny, a nawet pogodny, mimo zauważania wielu niedogodności. Im dalej od 1989 r., tym mniej świadków, a więcej pseudoznawców. Elementem PRL-u była także prokuratura. Zawsze cieszyła się ona nienajlepszą sławą wśród zwyczajnych ludzi, stroniących od tej instytucji. A jak naprawdę wyglądała prokuratura szczebla powiatowego w PRL-u przełomu lat 70. i 80.? Jak widzieli jej funkcjonowanie ludzie w niej pracujący, którzy boją się współcześnie przyznać, że ich noga w ogóle stanęła w progach tej instytucji? Jak wyglądał stan wojenny z perspektywy młodego człowieka, robiącego „karierę” w prokuraturze? O tym i o wielu jeszcze innych ciekawych faktach jest w tej oddawanej w ręce czytelnika książce. Jolanta Czartoryska (1954) – prawnik, absolwentka Uniwersytetu Jagiellońskiego; wykonywała z sukcesem cztery zawody prawnicze, zachowuje tytuł radcy prawnego; doktor nauk humanistycznych, historyk, publicystka, autorka wielu tekstów naukowych, laureatka konkursu „Deutsche Welle” i „Rzeczypospolitej” (2002) oraz „Newsweeka” (2011); autorka dwóch książek o tematyce PRL: dyskursu międzypokoleniowego „Odejść w cień” (2012, 2022) oraz wspomnień z lat 60. „Każdy miał swój PRL. Opowiadania nostalgiczne” (2021). Admiratorka Ani z Zielonego Wzgórza, Agathy Christie i muzyki baroku. Kobieta słowna i pracowita, posiadająca wewnętrzną pasję porządkowania świata w każdym wymiarze. Pianistka-amatorka. Adam S. Czartoryski (1989) – slawista po Uniwersytecie Wiedeńskim, kulturoznawca; germanista po Uniwersytecie Rzeszowskim, tłumacz; doktor nauk humanistycznych, językoznawca; certyfikowany trener języka niemieckiego, angielskiego i polskiego; autor artykułów naukowych i publicystycznych z zakresu języka polityki; autor książek: „Obraz Drugiej Rzeczpospolitej w »Pamiętnikach« Hermana Liebermana. Wspomnienia polskiego socjalisty” oraz „Parlamentarische Sprache des Dazwischenredens”; stypendysta m.in. Niemieckiego Instytutu Spraw Polskich (DPI); korespondent Polskiego Radia z Austrii, Węgier i Słowacji (2015–1018). Skrzypek-amator.

Już drugie pokolenie Polaków otrzymuje wybiórczą i szczątkową wiedzę o realiach Polski w latach 1945–1989, czyli o PRL. Powszechna indoktrynacja trwa. Ocet i pałowanie to jedyne komunikaty sączone do głów tych, którzy urodzili się w ostatnim trzydziestoleciu. A ich rodzice i dziadkowie? Zagubieni, często bezradni i porażeni kłamstwami, zamykają się w sobie i unikają sporu. Na szczęście są też tacy jak Jolanta Czartoryska, autorka ważnej powieści Odejść w cień, wydanej w 2012 r., lecz przemilczanej przez media. Dzięki dyskusji starego aparatczyka z przyszłym politologiem w książce zawarty został uczciwy opis realiów tamtych czasów i prawdziwych dylematów, jakie było trzeba wówczas rozwiązywać. Jolanta Czartoryska rozumie te dylematy i docenia to, co w PRL zostało zrobione. Dając świadectwo prawdzie, daje równocześnie przykład innym, by nie milczeć wobec oczywistych kłamstw o okresie PRL. Jerzy Domański redaktor naczelny tygodnika „PRZEGLĄD” Jolanta Czartoryska – rocznik 1954. Z przypadku – prawnik prowadzący wiele lat własne kancelarie, emerytowany radca prawny; z miłości do prawdy – historyk po doktoracie; z konieczności pisania – publicystka w prasie regionalnej i ogólnopolskiej; laureatka wyróżnień tygodnika „Newsweek” oraz „Rzeczpospolitej” i „Deutsche Welle”; autorka artykułów naukowych i publicystycznych oraz książki Każdy miał swój PRL. Opowiadania nostalgiczne (2021); wielbicielka etosu Ani z Zielonego Wzgórza oraz admiratorka intelektu Agathy Christie; pianistka-amatorka i rękodzielniczka; kobieta słowna i dobrze zorganizowana.

Każdy ma jakichś przodków. Dopóki ich wspominamy, dopóty oni żyją. W miarę możliwości, powinniśmy poznawać wspomnienia rodziców i dziadków, żeby znając przeszłość, doceniać teraźniejszość oraz wyciągać właściwe wnioski na przyszłość! Niewielu może powiedzieć, że wychodząc przed swój dom, widzi cienie przodków. A taką możliwość mają mieszkańcy Rusinowa małej lasowiackiej wsi, położonej na krańcu gminy Majdan Królewski. Przez wiele pokoleń tereny te były jednymi z najbiedniejszych zakątków, nie tylko naszego województwa, ale również całego kraju. Trzeba było kilkudziesięciu lat drugiej połowy XX wieku, żeby stąd zniknęli ludzie stłamszeni z powodu biedy oraz poniżenia. Obecnie, mieszkańcy Rusinowa, znając wartość ciężkiej pracy, jakiej oddawali się przez wiele lat, mogą być dumni ze swoich ogromnych dokonań.