Wagner Marek Livres

Znaczenie drugiej połowy XVII w. dla dziejów Rzeczypospolitej szlacheckiej, rola Stanisława Jabłonowskiego wżyciu społeczno-politycznym kraju, atakże waga jego dorobku wojskowego womawianym okresie to zasadnicze powody skłaniające autora do wyboru podjętej problematyki badawczej. Konieczność ukazania jednostki wukładzie dynamicznym (opis iewolucja kariery) pozwoli nam nie tylko na odtworzenie określonych faktów, ale nadto na sprecyzowanie celów imetod działania Jabłonowskiego oraz ich skutków wformie ocen. Opis przebiegu kariery naszego bohatera stanowić więc będzie podsumowanie działań senatora ihetmana wokreślonych układach intersubiektywnych, czasowych iprzestrzennych, ale pozwoli także na opisanie ich mechanizmów izbadanie ich dodatkowych uwarunkowań. Głównym celem badawczym niniejszej pracy będzie opracowanie wmiarę pełnej biografii, czyli żywota iczasów Stanisława Jabłonowskiego. Wśród trzech podstawowych elementów biograficznych (zagadnień politycznych, wojskowych ispołeczno-ekonomicznych) życia naszego bohatera na pierwszym planie stawiamy problematykę polityczno-wojskową, zdając sobie także sprawę zwagi pozostałych elementów społecznych, majątkowych ipsychologicznych...

Słownik biograficzny oficerów polskich drugiej połowy XVII wieku obejmuje ogółem 554 biogramy dowódców i urzędników wojskowych czynnych w siłach zbrojnych Rzeczypospolitej w latach 1648-1699. W aspekcie zawodowym zaprezentowano biogramy 338 oficerów armii koronnej zaciągu narodowego (jazda i piechota) oraz 216 oficerów zakwalifikowanych do jednostek zaciągu cudzoziemskiego (jazda, piechota, dragonia, artyleria).

Prezentowana monografia jest uzupełnioną i poprawioną wersją rozprawy doktorskiej „Kadra oficerska armii koronnej w drugiej połowie XVII w.”, przygotowaną pod naukowym kierunkiem Prof. dr hab. Jana Wimmera i obronioną na Wydziale Historycznym Uniwersytetu Warszawskiego w 1989 r. Jej fragmenty zostały już opublikowane, albo w formie książkowej albo w formie artykułów. Obecna publikacja wymagała znacznych uzupełnień z powodu pojawienia się licznych monografii czy artykułów, omawiających tworzenie i funkcjonowanie polskiego i litewskiego korpusu oficerskiego w XVII w., ale również z racji opublikowania dwóch tomów „Słownika biograficznego oficerów polskich drugiej połowy XVII wieku”, zawierających około tysiąca biogramów ówczesnych dowódców i urzędników armii koronnej.

Trzeci tom Słownika biograficznego oficerów polskich drugiej połowy XVII wieku obejmuje razem 568 biogramów dowódców armii koronnej, czynnych w latach 16481696 (1699), w tym 324 oficerów jazdy zaciągu narodowego (88 namiestników i chorążych, 105 poruczników i 131 rotmistrzów), ale także 45 dowódców w chorągwiach piechoty polskowęgierskiej. Natomiast wśród 140 biogramów oficerów jednostek zaciągu cudzoziemskiego odnotowaliśmy odpowiednio 125 poruczników, kapitanów, rotmistrzów i majorów, dalej 10 podpułkowników, 5 pułkowników i generałów. W grupie 59 różnych mamy 22 biogramy dowódców w korpusie artylerii i 2 inżynierów, dalej 27 medyków i kapelanów czy 8 urzędników wojskowych. W niniejszym tomie umieszczono również 12 uzupełnionych i poprawionych biogramów oficerów i dowódców z dwóch poprzednich publikacji słownika. �

Slownik biograficzny oficerow pol. II pol. ...T.1

Niniejsza publikacja zawiera zbiór 52 artykułów, dotyczących wybranych problemów z dziejów artylerii polskiej w XVII w. Zostały one uporządkowane w pięciu głównych kolumnach – pierwsza obejmuje zagadnienia związane z funkcjonowaniem urzędu generała artylerii koronnej, kolejna z problematyką personelu korpusu, następna opisuje działalność kilku arsenałów koronnych, czwarta przypomina wybrany sprzęt artyleryjski, a ostatnia analizuje taktykę artylerii polskiej w drugiej połowie XVII w. Część artykułów posiada charakter szkiców i przyczynków naukowych, a część stanowi publikację materiałów źródłowych, niezbędnych przy analizie funkcjonowania korpusu artylerii koronnej. Kilka z tych artykułów zostało już opublikowanych, ale obecnie zostały one znacznie uzupełnione, podobnie jak zamieszczone tutaj biogramy oficerów i inżynierów artylerii polskiej. Publikacja ma charakter popularnonaukowy, zawiera podstawowy aparat naukowy, a zatem źródła rękopiśmienne i drukowane oraz opracowania – ich opisy bibliograficzne podano w formie uproszczonej. Zastosowano skróty powszechnie przyjęte w krajowej literaturze historyczno-wojskowej, a zatem w odniesieniu do zasobów archiwalnych i bibliotecznych, także do materiałów drukowanych oraz podstawowej literatury historycznej. Publikacja jest zaproszeniem do poznania historii polskiej artylerii w dobie panowania Jana III Sobieskiego i „rządów” generała Marcina Kątskiego, a jej głównym celem jest zachęcenie historyków do opracowania syntezy dziejów artylerii polskiej oraz naukowej biografii generała Kątskiego. Spis treści: Przedmowa Artykuły Zakończenie Wykaz ilustracji Wykaz skrótów Marek Wagner (1946), prof. dr hab., emerytowany pracownik Instytutu Historii Uniwersytetu Przyrodniczo-Humanistycznego w Siedlcach. Autor około 250 artykułów naukowych oraz publikacji źródłowych zamieszczonych w czasopismach polskich i zagranicznych oraz 16 monografii z historii wojskowej XVII–XVIII w.

Wojna z Turcją z lat 16721676 przyniosła Rzeczypospolitej nie tylko porażające klęski militarne i polityczne, takie jak upadek Kamieńca Podolskiego i traktat w Buczaczu (1672), ale także spektakularne sukcesy wojenne, by wspomnieć wiktorię chocimską z 1673 roku. Wśród epizodów, które przyniosły chwałę armii Rzeczypospolitej i hetmanowi, a potem królowi Janowi III Sobieskiemu, była bohaterska obrona Trembowli w 1675 roku. Kilkutysięczny korpus turecki Ibrahima paszy wspierany przez siły tatarskie obległ tamtejszy zamek, broniony przez 75-osobowy oddział piechoty Jana Samuela Chrzanowskiego, okoliczną szlachtę i mieszczan (razem ponad 300 zbrojnych). W czasie 13 dni oblężenia (22 września - 4 października) załoga przetrwała silny ostrzał artyleryjski, próby wysadzenia murów i odparła kilka wrogich szturmów. Ważną rolę odegrała żona komendanta twierdzy Anna Dorota Chrzanowska, która w chwili kryzysu, grożąc zabiciem siebie i męża, odwiodła przedstawicieli szlachty od kapitulacji. Według niektórych przekazów dzielna niewiasta pojawiała się także na murach Trembowli i brała udział w wypadach na pozycje tureckie. Chrzanowska przeszła do patriotycznej legendy i doczekała się pomnika i innych przedstawień plastycznych oraz wielu wzmianek w utworach literackich. Obronę kresowej twierdzy opisuje prof. Marek Wagner, znawca dziejów wojskowości XVII i XVIII wieku.