Abdellah Hammoudi explore les relations complexes entre culture, pouvoir et société. Ses analyses, ancrées dans une recherche ethnographique approfondie, examinent fréquemment les schémas d'autoritarisme et leurs fondements culturels, s'appuyant sur son travail de terrain approfondi au Maroc et au-delà. L'écriture d'Hammoudi se caractérise par son intellect aiguisé et sa capacité à dévoiler les dynamiques cachées au sein des structures religieuses et politiques. Ses œuvres offrent aux lecteurs des aperçus profonds sur les complexités des sociétés contemporaines du Moyen-Orient et d'Afrique du Nord.
In 1999, the Moroccan scholar Abdellah Hammoudi, trained in Paris and teaching
in America, decided to go on the pilgrimage to Mecca. He wanted to observe the
hajj as an anthropologist but also to experience it as an ordinary pilgrim,
and to write about it for both Muslims and non-Muslims.
Pielgrzymka do Mekki Abdallaha Hammoudiego to interesująca opowieść
marokańskiego antropologa, od wielu lat pracującego i mieszkającego w Stanach
Zjednoczonych, o jego hadżdżu, pielgrzymce do świętego miasta islamu. Hadżdż
to jeden z filarów islamu, obowiązków, które musi wypełnić każdy wierny
muzułmanin. Hammoudi pisze jednak, że już w dzieciństwie odszedł od
praktykowania islamu, rygorystycznego przestrzegania jego rytuałów, a wiele
lat życia na Zachodzie postawiło przed nim pytanie o tożsamość: czy i na ile
jest jeszcze muzułmaninem. Dlaczego zatem zdecydował się na odbycie hadżdżu?
Na to pytanie czytelnik znajdzie odpowiedź w książce. Autor przedstawia
poszczególne rytuały i etapy pielgrzymki z perspektywy uczestnika, poznajemy
więc wiele szczegółów, których próżno szukać w suchych opisach arabistów.
Bardzo często jest krytyczny, denerwuje go bałagan na pielgrzymce, drażni
biurokracja, nie godzi się z nastawieniem Saudyjczyków na zysk, odczuwa
wielkie zmęczenie z powodu intensywności rytuałów. Jednocześnie pielgrzymka
staje się dla niego wielkim przeżyciem duchowym, a sugestywny opis uświadamia
czytelnikowi, dlaczego jest ona tak odbierana przez większość muzułmanów.
Uproszczeniem jednakże byłoby traktowanie książki Hammoudiego jedynie jako
opisu hadżdżu. To przede wszystkim zapis jego duchowych przeżyć i przemyśleń
dotyczących tożsamości człowieka wychowanego w tradycyjnej kulturze
muzułmańskiej, który pracuje na zachodnim uniwersytecie i w pewnej mierze stał
się „człowiekiem Zachodu”. Opis konfliktu między tradycją, religią, rytuałem z
jednej strony a nowoczesnością i wartościami innej kultury – z drugiej.
Hammoudi stawia wiele pytań o miejsce człowieka żyjącego między dwiema
kulturami i na niektóre z nich próbuje odpowiedzieć. Czy przekonująco?
Geschichte einer Pilgerfahrt Mekka: die heilige Stadt des Islam, die Stadt, die für Nicht-Muslime verboten ist. Wer dort war, kehrt als ein anderer Mensch zurück. Fromme Berichte aus allen Jahrhunderten legen Zeugnis davon ab. Aber was geht in Mekka wirklich vor? Und wie ist es, wenn ein in den USA lebender Professor, der sich seiner muslimischen Frömmigkeit gar nicht so sicher ist, nach Mekka pilgert? Abdellah Hammoudi ist das Wagnis eingegangen. Mit ethnologischem Blick nimmt er nicht nur die traditionellen Rituale zur Kenntnis, sondern auch die profanen Begleitumstände: von der komplizierten Reiseplanung über den Flug, die Übernachtung im überfüllten Lager bis hin zu der Schwierigkeit, Mekka überhaupt wieder zu verlassen. Aber das Buch ist mehr als eine erstklassige Reportage. Sein Charme besteht darin, daß die Pilgerfahrt für Hammoudi zur Selbsterkundung wird. Um überhaupt zugelassen zu werden, muß er sein Heimatdorf in Marokko aufsuchen. Wie steht es mit dem eigenen Glauben? Verändert man sich, wenn man das weiße Pilgergewand anzieht? Und wie erlebt man die vielbeschworene islamische Gemeinschaft? Hammoudi vergleicht seine Pilgerfahrt mit einem Roman, in den man eintaucht und dessen Ende man nicht kennt - und wie ein Roman liest sich sein faszinierender Bericht. „Brillant! Das Buch von Abdellah Hammoudi ist ganz einfach brillant.“ Le Monde