Publikacja zamyka cykl trzech prac popularno-naukowych poświęconych walkom o przynależność wschodniej Małopolski i Lwowa w latach 1918-1920. Przebieg wydarzeń został przedstawiony na tle zmagań toczonych na terenach Ukrainy Naddnieprzańskiej, Wołynia, Podola i wschodniej Małopolski. Autor wskazuje na ogromne znaczenie, jakie odegrał Lw�w w tych dramatycznych walkach.
Ukraina po agresji Rosji Putina znajduje się dziś na ustach całego świata. Bohaterstwo Ukraińców w obronie ojczyzny, ich wytrwałość i wola przetrwania, mimo ludobójczych rosyjskich ataków i bombardowań miast i wsi, budzą powszechny podziw. Dotyczy to także naszego kraju, który mocno wspiera walczącego sąsiada i przyjmuje rzesze ukraińskich uchodźców. To bardzo dobry moment, aby poznać najnowsze dzieje Ukrainy w XX i XXI wieku, także niełatwe stosunki polsko-ukraińskie. Pomoże w tym popularna książka profesorów Zbigniewa Karpusa i Michała Klimeckiego z Uniwersytetu Mikołaja Kopernika w Toruniu pt. „Czas samotności. Ukraina w latach 1914-2022”. Jest to nowe wydanie pracy z 2018 roku, uzupełnione o wydarzenia ostatnich lat, w tym przebieg wojny rosyjsko-ukraińskiej i działania na arenie międzynarodowej. Tytuł dobrze oddaje, dlaczego próby wybicia się Ukraińców na niepodległość i suwerenność długo nie przynosiły rezultatu ? ani ich sąsiedzi, ani światowe mocarstwa nie były tym zainteresowane. Zwłaszcza w Rosji ? nieważne: carskiej, komunistycznej czy putinowskiej ? Ukrainę traktowano i traktuje się nadal jako nieodłączną część imperium, element „ruskiego świata”. Z tego powodu Putin chce zniszczyć jej prozachodnie aspiracje. Paradoksalnie wojna wywołana przez Rosjan stwarza okazję, aby wreszcie zdjąć z Ukrainy klątwę osamotnienia.
Ukraina i Ukraińcy budzą dziś w Polsce skrajne emocje. Większości Polak�w kojarzą się z wojennymi i tuż powojennymi rzeziami polskich mieszkańc�w Kres�w Południowo-Wschodnich II Rzeczypospolitej dokonanymi przez ukraińskich nacjonalist�w.Innym z emigrantami ekonomicznymi, ale także z wolnościowymi i prozachodnimi aspiracjami, kt�re ujawniły się na Ukrainie podczas Euromajdanu i walki z rosyjską agresją na wschodzie kraju. I jedni, i drudzy często nie mają podstawowej wiedzy o historii Ukrainy. Zwłaszcza tej najnowszej, obejmującej ostatnie sto kilka lat, kt�ra tak silnie zaciążyła na stosunkach polsko-ukraińskich.Ta książka, napisana przez wybitnych znawc�w tematu, historyk�w z Uniwersytetu Mikołaja Kopernika w Toruniu, jest popularnym kompendium ukraińskich dziej�w w XX i XXI wieku. Czytelnicy dowiedzą się z niej:- dlaczego Ukraińcom nie udało się stworzyć niepodległego państwa po I wojnie światowej;- w jakich okolicznościach Piłsudski zawarł sojusz z Petlurą i ruszył na Kij�w w 1920 roku;- jak wyglądało życie Ukraińc�w w Polsce i w Związku Sowieckim;- jak to się stało, że na Ukrainie Sowieckiej w latach 30. miliony ludzi zmarły z głodu;- dlaczego podczas II wojny światowej doszło do masowych czystek etnicznych na Polakach;- jak Ukraina w 1990 roku wybiła się na suwerenność;- co wynikło z pomarańczowej rewolucji i Euromajdanu;- jak Rosja odebrała Ukrainie Krym i wywołała rebelię na wschodzie kraju.
Książka zawiera syntetyczną charakterystykę aktywności militarnej ZSRR i Rosji poza swoimi granicami od zakończenia II wojny światowej po 2022 rok. Staraliśmy się wykazać, że konsekwentnie broniła swoich interesów politycznych i terytorialnych określanych przez Kreml i jeśli głos jego dyplomatów zabrzmiał zbyt cicho i nieprzekonująco dla świata, to przychodził czas wojskowych. Nawet w czasach wielkiego kryzysu państwa, pod koniec lat osiemdziesiątych i w latach dziewięćdziesiątych XX wieku Sztab Generalny i generałowie dysponowali środkami, aby wpływać na wydarzenia poza granicami swojego państwa, między innymi w Gruzji i Tadżykistanie. Wojnę przeciwko Ukrainie potraktowaliśmy jako dwa powiązane, zależne od siebie konflikty militarne rozdzielone w lutym 2015 roku rozejmem (Mińsk 2). Kilka zdań na początek (fragment) Michał Klimecki, Zbigniew Karpus
Polityczny zatarg między polskimi i ukraińskimi poddanymi Austrii, trwający przez ostatnie dekady egzystencji monarchii, 1 listopada 1918 r. przekształcił się w wojnę między obu narodami. Jej celami stało się przejęcie Lwowa i zapewnienie sobie dostępu do złóż ropy naftowej z Borysławiem i Drohobyczem. Lwów oba narody otaczały przeświadczeniem, że zajmuje wyjątkowe miejsce w ich dziejach, jest miastem wyposażonym w materialne i duchowe świadectwa ich przeszłości i żywotności. Liderzy obu społeczeństw długo, niemal do końca Wielkiej Wojny ignorowali lub lekceważyli aspiracje i postawy galicyjskich Żydów, choć stanowili oni pod względem wielkości w kraju trzecią, a we Lwowie drugą grupę narodową. Należy w nich dostrzec trzecią stronę konfliktu w Galicji Wschodniej, najsłabszą i o ograniczonym wpływie na rezultat działań bojowych. Lekceważoną i traktowaną instrumentalnie przez pozostałe strony konfliktu, jednocześnie doświadczaną brutalnym traktowaniem przez żołnierzy i ludność cywilną.
Wilno 1919-1920 autor relacjonuje splot wypadk�w politycznych i militarnych, kt�re towarzyszyły odzyskaniu przez Polskę Wilna. Do miasta, tradycyjnej stolicy Wielkiego Księstwa Litewskiego, rościła sobie pretensje odrodzona Litwa. Także bolszewicy chcieli je zagarnąć w dziele szerzenia misji rewolucji światowej. O pozostaniu miasta, zamieszkanego niemal wyłącznie przez ludność polską i żydowską, przy Rzeczypospolitej zadecydowało zwycięstwo Wojska Polskiego nad Armią Czerwoną.� Galicja Wschodnia 1920 Publikacja zamyka cykl trzech prac popularno-naukowych poświęconych walkom o przynależność wschodniej Małopolski i Lwowa, prowadzonych w latach 1918-1920. Przebieg wydarzeń został przedstawiony na tle zmagań toczonych na terenach Ukrainy Naddnieprzańskiej, Wołynia, Podola i wschodniej Małopolski. Autor podkreśla znaczenie, jakie odegrał Lw�w w tych dramatycznych czasach.
Kilkanaście lat temu nakładem Wydawnictwa Adam Marszałek ukazała się książka poświęcona relacjom polsko-rosyjskim. Poruszała ona głównie związki zachodzące pomiędzy społeczeństwami, w mniejszym zaś stopniu opisywała stosunki międzypaństwowe. Oprócz wznowień opublikowano trzy kolejne wydania tej pracy. Za każdym razem były one poszerzane o nowe artykuły. Ich autorami byli zarówno przedstawiciele polskiego świata nauki i kultury, jak i rosyjskiego. Swoje prace prezentowali historycy, politolodzy, ekonomiści, kulturoznawcy, pisarze, poeci i dziennikarze. W każdym z wydań pojawiało się coraz więcej tekstów autorów rosyjskich. W ten sposób Wydawca starał się zaprezentować oba punkty widzenia. Sukces tego przedsięwzięcia spowodował rozwinięcie projektu. Postanowiliśmy w podobny sposób zaprezentować relacje Polaków z innymi narodami. Ostatnio opublikowano pracę poświęconą relacjom polsko- kambodżańskimi, a na różnych etapach procesu wydawniczego są opracowania dotyczące kontaktów Polaków z Litwinami, Łotyszami, Estończykami, Amerykanami, Francuzami, Macedończykami, Bułgarami i jeszcze kilkoma innymi społeczeństwami. W tym zestawie nie mogło zabraknąć pozycji dotyczącej bogatych kontaktów Polaków i Ukraińców. W związku z tym, że zebrany materiał był niezmiernie obszerny zdecydowaliśmy się na opublikowanie go w dwóch odrębnych tomach. Ten, który obecnie oddajemy do Państwa rąk zatytułowany Stosunki polsko-ukraińskie. Historia i pamięć prezentuje naszą wspólną historię. Często była ona trudna. Czasem nawet relacje te można by uznać za wrogie. Jednak w naszym przekonaniu, w prezentowanej pracy przeważa to co łączy. Zdaniem wielu autorów, których teksty znalazły się w niniejszym tomie, wspólne działanie obu tych wielkich narodów zawsze owocowało korzyściami dla Polaków i Ukraińców. Naszym pragnieniem jest wydanie w przyszłości kolejnej wersji tej pracy wzbogaconej o nowe teksty, przede wszystkim autorów ukraińskich, aby dogłębniej zaprezentować ukraiński punkt widzenia, który niewątpliwie jest dla polskiego czytelnika nader ciekawy.
Wojna krymska, zachwiała potęgą Rosji carskiej. Po wkroczeniu wojsk rosyjskich na terytorium Mołdawii i Wołoszczyzny wojska koalicji Anglii, Francji i Turcji wylądowały na Krymie. Rozpoczęły się przewlekłe działania wojenne. Rosja wyszła z wojny osłabiona.
Bitwa gorlicka stanowi jeden z nielicznych podczas I wojny światowej przykładów ofensywy, która doprowadziła do przełamania ustabilizowanej linii frontu i jednocześnie do wytworzenia zupełnie nowej sytuacji strategicznej, przenosząc w krótkim czasie działania wojenne na odległość kilkuset kilometrów.