This is a study about man who is a part of the world of physical events, including actions. As a bunch of actions which are conditioned by beliefs and other attitudes, man co-creates communities which emerge and vanish along time. While generating and undergoing changes man is potentially a dynamic and flexible creature who at least partially manages relations with the world, including other men. This study is of an interdisciplinary nature, where the author merges philosophy and cultural anthropology with insight into sociology and communication studies. At the same time, the author takes an anti-essentialist position, where the study is a hypothetical construct. While doing this, the author assembles a particular vocabulary, where action, belief and community are addressed by communication, culture, thickness and the like concepts.
Książka Komunikacja, kultura i działanie, której autorem jest Andrzej
Zaporowski poświęcona jest relacyjnemu ujęciu wspomnianym w tytule trzem
kategoriom. Będąc owocem dziesięcioletnich wykładów dla studentów
kulturoznawstwa nie jest jedynie pomyślana jako podręcznik, ale studium
przybliżające rozumienie działania jako szczególnego zdarzenia, któremu można
przypisać dwie własności – komunikacyjną i kulturową – jednocześnie. W
Komunikacji, kulturze i działaniu autor odwołuje się do szeregu świadectw –
koncepcji badawczych – wybranych lecz kluczowych postaci, z których wszyscy
czynili centralnym punktem swych dociekań działanie, choć skupiali się
bardziej na pierwszej lub ostatniej ze wspomnianych własności. Przedstawiając
stanowiska Arystotelesa, Edwarda B. Tylora, Ludwiga Wittgensteina, Edwarda
Halla, Donalda Davidsona, Bronisława Malinowskiego, Clifforda Geertza i
Jerzego Kmity autor książki odnosi ich stanowiska wzajemnie do siebie
postulując, że w rzeczywistości w każdym z nich da się wyłuskać wspomniany
podwójny charakter działania. Rozpoczynając od zagadnień terminologicznych i
historycznych analizuje wybrane koncepcje komunikacji i kultury, aby zakończyć
propozycją ujęcia działania nieodruchowego jako złożonego, dwuwymiarowego,
zdarzenia świata (fizykalnego a zarazem społecznego). Tym samym autor ujmuje
człowieka – zwierzę komunikacyjne i kulturowe – jako możliwie elastyczny i
kreatywny podmiot szeregu interakcji, nie zaś bierny i odtwórczy przedmiot
szeregu manipulacji. Według prof. Eugeniusza Wilka książka „jest z pewnością,
pod względem omawianych kolejno tematów oraz przywoływanych koncepcji, spójnym
i inspirującym wywodem autorskim na temat tytułowych kategorii poznawczych.” Z
kolei według prof. Andrzeja Radomskiego „to solidne i wszechstronne dzieło,
które zasługuje na uwagę czytelników zainteresowanych zagadnieniami związanymi
z kulturą, komunikacją i zrozumieniem ludzkiego sprawstwa”. Książka
przeznaczona jest dla studentów, w tym doktorantów, i wszystkich osób
zainteresowanych wzajemnymi związkami tytułowych kategorii, zarówno
kulturoznawców, filozofów i antropologów, jak i przedstawicieli szeroko
rozumianych nauk humanistycznych i społecznych. W tym kontekście warto
podkreślić walor poznawczy, w tym krytyczny, książki tak istotny dla
prowadzenia praktyki badawczej i edukacyjnej.