PODZIEMNA WOJNA, O KTÓREJ NIE MIAŁEŚ POJĘCIA Zejścia do kanału boją się
wszyscy. Polacy nie mają wyboru, znajdują w sobie odwagę. Niemcy nie odważą
się na to nigdy. Będą wieszać granaty przy włazach i wrzucać je do środka.
Będą blokować studzienki. Będą zabijać wycieńczonych podziemną wędrówką
powstańców i cywilnych uciekinierów. Ukrywają się tam Żydzi po likwidacji
getta. Łączniczki AK przeciskają się nimi, niosąc meldunki. Grupy szturmowe
dzięki nim zyskują przewagę zaskoczenia. Gdy Powstanie upada, kanały stają się
dla walczącej Warszawy ostatnią drogą ucieczki. Dla wielu – miejscem wiecznego
spoczynku. Wojna w kanałach to opowieść o odwadze i strachu. O ciemności,
której nie dało się oswoić. O przeraźliwej ciszy i złowieszczym echu. O
ściskającym bólu i wycieńczeniu. Bo warszawskie kanały w czasie okupacji to
śmiertelna pułapka i obietnica ocalenia.
Pamiętajcie, żyjecie w wolnej, niepodległej, ukochanej naszej ojczyźnie. Nie
wiecie, co to jest przelewać krew za wolność. Całe szczęście. Pożegnalne
przemówienie 100-letniego generała Ścibora-Rylskiego Zbyszek, gdy przychodzi
na świat, ten chwieje się w posadach. Jest rok 1917, za chwilę z wojennej
pożogi zrodzi się nowy ład, a z nim Polska. 20 lat później Zbyszek po raz
pierwszy weźmie broń do ręki, złoży przysięgę żołnierską i to zaważy na całym
jego życiu. Kocha latać i wie, że jego miejsce jest w wojsku. Zbigniew walczy
w kampanii wrześniowej, po ciężkich bojach swego 1 Pułku Lotniczego dołącza do
Samodzielnej Grupy Operacyjnej „Polesie” generała Kleeberga. Poddają się jako
ostatni, ale Zbigniew nie zamierza składać broni. Ucieka z niewoli i
przedziera się do okupowanej Warszawy. Zaczyna się jego konspiracyjna
działalność. Wozi leki do getta, obsługuje zrzuty Cichociemnych. „Motyl”
Podczas Powstania Warszawskiego dowodzi kompanią w Batalionie „Czata 49”
Zgrupowania Radosław. Trzykrotnie ranny. Patrzy na śmierć przyjaciół, ale
żołnierskie szczęście go nie opuszcza. Przechodzi cały szlak bojowy batalionu.
Poznaje grozę kanałów. Po upadku Powstania pozostaje w konspiracji pod
dowództwem Jana Mazurkiewicza „Radosława”. Walka nie jest skończona. Generał
po wojnie staje się strażnikiem pamięci o Powstańcach, czasie zniszczenia i
pogardy. Poświęca temu pół wieku swego życia. Ostatnie ze 101 lat będą
naznaczone inną walką. Gdy na jaw wychodzą szczegóły jego współpracy ze
służbami komunistycznymi, generał broni się, ale nie wszyscy mu wierzą. Na
jego pogrzebie zabraknie przedstawicieli najważniejszych władz państwowych.
Pierwsza biografia generała Zbigniewa Ścibora-Rylskiego. AK-owca, lotnika,
wielkiego patrioty, normalnego człowieka w nienormalnych czasach.
