Izabela Czartoryska Livres

Tour through England, the travel journal of Princess Izabela Czartosyska inaugurates the series Sources for art history, dedicated to the publication of original, historical documents.The journal is a unique record of observations and personal connections made in the summer of 1790 by Czartoryska, a major patron, gardening expert and political figure in the Polish-Lithuanian Commonwealth.In an introductory essay, Agnieszka Whelan contextualizes the observations and expectations of Princess, and offers a perspective on the Polish reaction to Britain`s industrial revolution and agricultural reforms, urban developments and landscapes estates

Reprint oryginału wydanego we Wrocławiu w 1805 r., drukiem Wilhelma Bogumiła Korna Każdy, kto marzy o własnym ogrodzie, szuka doskonałych wzorów do naśladowania. Prostoty bliskiej natury. Projektowanie ogrodów przechodziło przez tysiąclecia różne fazy i mody. Są jednak pewne fundamentalne zasady. Izabela Czartoryska, wielka znawczyni tematu, dzieli się swoimi spostrzeżeniami i doświadczeniem na łamach swojej książki. Rezydencja Czartoryskich w Puławach słynęła z założonego przez nią wspaniałego ogrodu angielskiego, który zdobiły liczne budowle, m.in. stylizowana na antyczną Świątynia Sybilli oraz tzw. domek gotycki. Książka zawiera Katalog drzew, krzewów, roślin i kwiatów

O twórczyni Puław i Powązek, arystokratce działającej dla ojczyzny, jednej z nielicznych Polek - uosobień swego czasu, Stanisław Wasylewski napisał: 'Gdyby chcieć wskazać jaką postać niewieścią, najlepiej ujawniającą, najobficiej skupiającąwszystkie rysy czasu tego, to nią może być tylko ona jedna. Standard woman,godna medalu z napisem: vivere ausae… ta, która odważyła się być żywą! Biografiaksiężnej generałowej to zaiste brewiarz epoki – jej profil duchowy, to prawie wypadkowawszystkich linii charakterystycznych ery stanisławowskiej! Wspaniałe, występne,najmilsze, nieznośne i wszystkie znamiona XVIII wieku zbiegły się w tym usposobieniui temperamencie. (…) Chodziła po świecie lat dziewięćdziesiąt z górą. Od Augusta IIIdo Metternicha, od markizy Pompadour do Makryny Mieczysławskiej, widziała Wolterai Chopina, kosynierów Kościuszki i emisariuszów Zaliwskiego, Katarzynę II i Napoleona.Przeżyła epokę saską, barską, listopadową. Pisano, mówiono o puławskiej pani tyledobrego i złego, osobiście przeszła takie tragedie, farsy, wodewile, że można by tym obdzielićdziesięć innych kobiet i jeszcze starczyłoby na jedenastą'. Ze Wstępu

Zwischen 1770 und 1820 breitete sich der Landschaftsgarten in Polen als dominierender Stil aus, beeinflusst durch Reisen des Adels nach Westeuropa, das Studium europäischer Gartenliteratur und Kontakte zu Gartenschöpfern. Eine Schlüsselrolle spielte Fürstin Izabela Czartoryska (1746–1835), deren Werke, insbesondere ihr Buch „Myśli różne o sposobie zakładania ogrodów“ (1805, 1808), die Theorie und Verbreitung des Landschaftsgartens in Polen maßgeblich prägten. Dieses erste umfangreiche Traktat zur Landschaftsgartenkunst in polnischer Sprache blieb in anderen Ländern weitgehend unbekannt, hatte jedoch großen Einfluss auf die polnische Gartenliteratur des 19. Jahrhunderts. In elf von Jan Zachariasz Frey illustrierten Kapiteln behandelt das Buch unterhaltsam und sachlich zentrale Gestaltungselemente des Landschaftsgartens und bietet in einem umfangreichen Pflanzenkatalog Empfehlungen für Bäume, Sträucher und Blumen. Czartoryskas literarisch anspruchsvolles Werk enthält praktische Ratschläge zur Gartengestaltung und zur Verschönerung ländlicher Gegenden. Nach der schmerzhaften Teilung Polens symbolisieren Gärten für sie sowohl eine glückliche Vergangenheit als auch die Hoffnung auf eine bessere Zukunft. Die Übersetzung bringt Czartoryskas Beitrag zur Gartenkunstgeschichte einem deutschsprachigen Publikum näher. Die Klassik-Stiftung Weimar stellt dafür die Kupfertafeln der handkolorierten Ausgabe von Großherzogin Maria Pawlowna zur