Radovan Brenkus Livres

Dym z ríše tieňov je zbierkou, ktorá prináša mnoho neexistujúcich spojení, obmedzenú popisnosť, vzájomné prepájanie a akumulovanie prekvapivých obrazov. Autor ich nie vždy dosiahol metaforou, ale majú svoj pôvod v spojení metafory a metonymie: "A množenie rúk / je odbíjanie svedomia / až na veky viek / práchnivých rakiev" (s. 70). Na týchto obrazoch nás upúta narušenie očakávaných kauzálnych spojení. To núti čitateľa sledovať nie vonkajšie, ale vnútorné súvislosti, vyvolávajúce nielen silné dojmy paradoxu či kontrastu, ale tiež významovo mnohoznačné výpovede s rafinovanými myšlienkovými a estetickými hrami, a to aj za cenu občasného zahaľovania a potláčania myšlienkovej línie básne. Brenkus od zbierky k zbierke presadzuje právo na autonómnosť svojho básnického jazyka, právo na chápanie a prijímanie poézie ako slobodného sebavyjadrovania vlastného subjektu.

Autor je držiteľom viacerých ocenení v súťaži poézie a v próze. Publikuje v mnohých literárnych časopisoch, svoje verše prezentuje v Slovenskom rozhlase, s ktorým spolupracuje pri uverejňovaní poviedok z jeho prozaickej tvorby. Vydal básnické zbierky Pochod mŕtvych (1997) a Rekviem v prachu (2002). Marián Grupač o Brenkusovej poézii napísal: „Brenkusov autorský pohľad je vážny, dalo by sa povedať, že niekedy až preexponovane mútny, plný húľavy a akéhosi zvláštneho smútku. Po prečítaní nie je iba smútok, melanchólia, bezvýchodiskovosť, apatia to jediné, čo ostáva na jazyku ako trpká príchuť agnostických póz. Autor dáva tušiť, že existuje cesta, ktorá v symbole prirodzeného vývoja naznačuje ďalšie smerovanie nielen v básni, ale hádam i mimo nej...“

Autor zbioru opowiadań Powroty piekła tym razem w wersji poetyckiej. Śnienie z bestią jest najnowszą pozycją książkową Radovana Brenkusa w wydawnictwie Abilion... Ona pochodzi jakby skądinąd. On jest zwyczajnym człowiekiem. Sytuacja odwrotna jak w znanej starofrancuskiej bajce, a wszak śmiertelnik w pewnych okolicznościach może stać się bestią, przynajmniej w oczach innych. Niebanalna opowieść o nieszczęśliwej i napiętnowanej miłości, osadzona w innych niż współczesne realiach ukazuje wolę zachowania godności w każdej sytuacji, dzięki czemu znacznie wzbogacone jest doświadczenie zwyczajnej a przy tym specyficznej pary. Są aż tak sobą oszołomieni, że nie widzą rzeczywistości? Wprawdzie sumienie nie pozwala im uciec nawet do boga, ale to nie znaczy, że mieliby zachłannie kochać świat, bohatersko ofiarować się dlań w sali tortur, spalić siebie na popiół, aby z niego powstać. Z ich dialogów wynika szacunek do preferowanych wartości i do świata, z porządkiem którego jednak się nie zgadzają, chociaż przyjmują, co przynosi los. Podczas czytania tego poematu pojawia się wiele pytań, na które po części odpowiada autor. Po części, gdyż pozostawia on również przestrzeń dla wyobraźni czytelnika.

Zbiór opowiadań słowackiego autora w tłumaczeniu na język polski. W dziele Powroty piekła znajdziemy skondensowaną charakterystykę współczesnego społeczeństwa. I chociaż podaną za pomocą destrukcyjnych, bądź groteskowych obrazów, to bohaterowie poszczególnych opowiadań potrafią wstrząsnąć czytelnikiem, pobudzić do myślenia, zwłaszcza do myślenia na temat kondycji zbiorowości, czy nas samych. W magiczno-realistyczny sposób autor kreśli problemy etyczne i egzystencjalne, opisuje bezradność, czasami wręcz rozpacz powodowaną postępem cywilizacji, odrzuceniem, brakiem przystosowania, bądź chęcią dogłębnego poznania sensu istnienia. Postacie opowiadań nierzadko uciekają w wyimaginowany świat, stają się ofiarami, albo oprawcami, bywa, że dokonują samozniszczenia. Nie oznacza to bynajmniej, że w tej prozie nie ma miejsca na katharsis. Autor nie zapomina również o dyskretnych białych miejscach, których wypełnienie dodatkową treścią pozostawia w gestii czytelnika. Całość przekazu plasuje dzieło tego autora na wysokim poziomie literackim. schovat popis

Kniha poviedok Návraty pekla je prozaickým debutom bardejovského rodáka, pedagóga a básnika Radovana Brenkusa (1974).