Roman Baron Livres

Oddajemy do rąk Szanownych Czytelników interdyscyplinarną monografię zbiorową, która jest wynikiem „końcowym“ współdziałania międzynarodowego zespołu – składającego się z kilkudziesięciu badaczy (od młodych adeptów nauki po nestorów) z regionu Europy Środkowej i Wschodniej oraz Stanów Zjednoczonych (Czechy, Polska, Słowacja i Węgry, Litwa, Białoruś i Rosja, Ukraina, USA). W ramach realizacji projektu Czeskie badania nad Polską w kontekście europejskim II, wspartego finansowo przez Forum Czesko-Polskie przy Ministerstwie Spraw Zagranicznych Republiki Czeskiej, powstała czeskojęzyczna publikacja pt. Česká polonistická studia: tradice a současnost (filologie – historie – politologie – právo)(Praha 2014), poświęcona przede wszystkim szeroko rozumianym czeskim studiom polonistycznym i polonoznawczym. Niejako kontynuacją jest niniejsze opracowanie książkowe pt. Czeskie badania nad Polską w kontekście Europy Środkowej i Wschodniej(Praga 2016), mające na celu spojrzenie na badane zagadnienia z perspektywy komparatystycznej w kontekście środkowo-wschodnioeuropejskim, naszym zdaniem bowiem takie podejście metodologiczne prowadzi do głębszego zrozumienia uwarunkowań i wyników badań poszczególnych narodowych dyscyplin humanistycznych zajmujących się polską historią, literaturą i kulturą.

W obrębie tomu o Ambasadorach wzajemnego zrozumienia, stanowiącego wynik badań nad mniej znanymi twórcami zbliżenia między polską i czeską kulturą ostatnich dwóch stuleci, spotykamy tematy dotyczące kultury w wilkich ośrodkach i na głębszej prowincji, wybitne postaci w literaturze i nauce, ale też takie, o których informacji trudno szukać na kartach wielkiej historii. A przecież pełen obraz dziejów tworzą one razem, zarówno generałowie, jak i podoficerowie, ludzie zapisani od święta i w kręgu dnia powszedniego. Roman Baron rozwija tematy poruszane w poprzedniej książce Między Polską i Czechami. W optyce historyka Brna, która dotyczyła przede wszystkim problematyki histograficznej i związków między badaczami, dla których stała się literaturą podręczną. Przyjęta kompozycja sprawia, że całość przeznaczona zarówno dla profesjonalistów - w tym historyków stosunków polsko–czeskich (zwłaszcza w dwóch ostatnich stuleciach) - jak i dla miłośników przeszłości. Z Posłowia prof. Marcelego Kosmana

Češi a Poláci jsou již více než tisíc let sousedy. Z hlediska historie obou národů se tedy jedná o velmi dlouhé období, v němž oba národní celky měly možnost shromáždit řadu zkušeností a poznatků, rovněž o sobě navzájem. V průběhu této doby lze hovořit o historických proměnách modelu česko-polského sousedství, ovlivňování a soužití, jež zahrnovalo období vzájemné spolupráce a inspirace, projevy konkurence i nevraživosti a také časové úseky vyznačující se nezájmem či lhostejností. Výsledkem tohoto dlouhodobého procesu jsou společně sdílené hodnoty a tradice plynoucí z příslušnosti k západnímu civilizačnímu okruhu i ke středoevropskému a zároveň slovanskému prostoru, dále vědomí obdobných historických zkušeností, spjatých především se vznikem vlastní státnosti, následným všestranným rozvojem státu a pozdější úplnou či částečnou ztrátou jeho suverenity, nebo s totalitními ideologiemi 20. století. Předkládaná monografie Česká polonistická studia: tradice a současnost je kolektivním dílem především českých filologů, historiků, politologů a právníků, kteří se odborně zabývají Polskem a široce pojatými česko-polskými vztahy.