Jerzy Bartmiński Livres

Wartosci w jezykowo-kulturowym obrazie swiata Slowian i ich sasiadów t. 2

The book provides an introduction into a highly developed, coherent, and extensively tested cognitive linguistic approach to lexical semantics, which is not currently accessible to readers of English. This makes the book important to researchers and students in lexical semantics, in Cognitive Linguistics and beyond..

Jerzy Bartmiński (1939) je jedním z nejvýznamnějších polských a evropských lingvistů, předním představitelem moderní etnolingvistiky a zakladatelem lublinské školy kognitivní etnolingvistiky. Objevil a uplatňuje originální metody zkoumání sémantických struktur jazyka, které kombinují prvky americké kognitivní lingvistiky a slovanských filologických tradic. Tyto metody umožňují odhalovat konceptualizační mechanismy v kultuře určitého jazykového společenství, jeho myšlení, způsobu života a hodnotovém systému. Ukazuje se, jaký obraz světa je v daném jazyce fixován, přičemž generacemi sdílené vidění reality se projevuje ve stereotypech různých typů, které lze studiem jazykových a textových dat interpretovat. Lublinská etnolingvistika původně vycházela z lidového jazyka a folkloru, zaměřovala se na stereotypy a symboly v lidové kultuře. Postupem času se však její záběr rozšířil na pojmy jako jazykový obraz světa, stereotyp či konotace, které byly aplikovány na sémantiku v kognitivním, sociálním a kulturním rámci, bez ohledu na typ textů či komunikační sféru. Monografie přináší českému čtenáři pohled na Bartmińského dílo a lublinskou kognitivní etnolingvistiku prostřednictvím dvanácti studií, které jsou poprvé přeloženy do češtiny.

Pierwszy na polskim rynku wydawniczym podręcznik akademicki poświęcony tekstologii. Autorzy szczegółowo omawiają zagadnienia związane z tworzeniem, odbieraniem i przekształcaniem tekstów. Wykład został podzielony na 4 główne części: zagadnienia teoretyczne, pragmatyka tekstu, struktura i semantyka tekstu oraz działania na tekście. Całość uzupełniają przykładowe teksty przeznaczone do samodzielnych ćwiczeń obejmujących m.in. streszczanie, indeksowanie, komentowanie i adiustację.

Leksykon aksjologiczny Słowian i ich Sąsiadów którego kolejny zeszyt poświęcony WOLNOŚCI oddajemy w ręce Czytelników jest próbą paralelnego opisania świata wartości słowiańskich na szerszym tle porównawczym. Tytuł Leksykonu jest poniekąd umowny, bo chodzi o wartości podzielane nie tylko przez poszczególne narody słowiańskie, ale też przez ich bliższych i dalszych sąsiadów. Leksykon jest adresowany do wszystkich, zainteresowanych problematyką wartości, ich rangą i rolą w dyskursie publicznym, w skali zarówno narodowej, jak i ponadnarodowej. Nasza publikacja ma przyczynić się do lepszego rozumienia się ludzi mówiących różnymi językami, ma pomóc im we wzajemnym zbliżeniu. Wyróżnianymi adresatami Leksykonu są młodzi adepci studiów językowych i antropologicznych, którzy mają szczególne predyspozycje i zobowiązanie, by wpływać na niwelowanie barier w komunikacji międzykulturowej.

Tom Współczesny język polski daje całościowy obraz stanu polszczyzny końca XX wieku w kontekście kultury narodowej. Język jest opisany nie tylko jako narzędzie komunikacji, lecz także jako wartość kulturowa i podstawa tożsamości narodowej, jako świadectwo wspólnotowej konceptualizacji rzeczywistości i nośnik obrazu świata, źródło wiedzy o człowieku.Przystępnie, bez nadmiaru specjalistycznych terminów, w ujednoliconym układzie, z dodatkiem wskazówek bibliograficznych.Tom jest przeznaczony dla studentów polonistyki, ale też innych kierunków filologicznych, a nawet szerzej - humanistycznych.

W książce w nowoczesnym ujęciu przedstawiono skomplikowane zjawiska fizjologiczne. W logiczny sposób – od zagadnień związanych z fizjologią komórki, przez organizację procesów w obrębie tkanki, aż do funkcjonowania poszczególnych narządów – omówiono mechanizmy regulacyjne, sięgające podstawami do złożonych procesów biologii molekularnej. Wszystko to na bazie najnowszych danych i odkryć naukowych. Podręcznik składa się z trzech części. W pierwszej z nich zawarto informacje o elektrofizjologii komórki nerwowej i mięśniowej, omówiono mechanizm skurczu mięśni i funkcjonowania receptorów oraz znaczenie tlenku azotu w organizmie. Część druga to fizjologia wybranych układów, w której omówiono zagadnienia fizjologii czucia i percepcji, reakcji emocjonalnych, mechanizmów uczenia się i pamięci, snu i chronofizjologii, termoregulacji. W celu przygotowania do nauki interny i patofizjologii szczególną uwagę zwrócono na procesy fizjologiczne poszczególnych układów. W części trzeciej przedstawiono cykl życiowy – od narodzin do śmierci. Zwrócono uwagę na holistyczny charakter funkcjonowania organizmu ludzkiego, na zmiany biologiczne następujące wraz z wiekiem oraz fizjologię poszczególnych etapów życia aż po śmierć. Logiczne i nowoczesne ujęcie skomplikowanych zagadnień i zjawisk fizjologicznych sprawia, że ta publikacja doskonale spełnia wymagania programowe uczelni medycznych. Jest to podręcznik fizjologii przeznaczony dla studentów wydziałów lekarskich i lekarsko-dentystycznych; może być także wykorzystywany w nauczaniu fizjologii człowieka na innych kierunkach.

Niniejsza publikacja jest zbiorem rozproszonych prac aksjologicznych Profesora Jerzego Bartmińskiego, publikowanych w latach 1981–2014 w pismach i tomach zbiorowych, często dziś niedostępnych. Studia i szkice aksjologiczne oraz głosy obywatelskie na temat wartości publikowane w tej książce dotyczą zagadnień trudnych i pięknych. Bez względu na to, czy formułowane w czasie transformacji ustrojowej, integracji europejskiej, czy tez w dobie globalizacji i społeczeństwa obywatelskiego nie tracą na aktualności.

This study is based on the assumption that language and culture are most closely connected at axiological level. Attention is paid to value terms regarded as cultural concepts, with their explications in the form of multi- aspectual cognitive definitions, as proposed in cognitive ethnolinguistics. Such extended definitions or narratives are texts of culture in the sense of the Moscow-Tartu School: they contain records of socially entrenched knowledge and beliefs, as well as references to norms and values professed by the speaking subject. This approach is illustrated with the metaphor of Europe as home. The analysis of several languages with regard to the pair of cultural concepts it includes leads to the conclusion that the mappings from HOME (source domain) to EUROPE (target domain) are in fact selective and hardly draw on an image of actual or real home: they are typically based on the image of an ideal home, with its atmosphere of family life, security, and feeling- at-home. To a limited extent, the physical aspect is activated in the process of metaphorisation, in connection with building the European home. However, in contemporary xenophobic discourse, the semantics of HOME triggers off the negative concept of separation from the outside: Europahaus, interpreted as Festung Europa Fortress Europe' with its implications of gates, walls, ramparts etc., becomes an unbreachable barrier against the invasion of strangers.

Slownik stereotypow i symboli ludowych. 2. rosliny