Scott Atran est un anthropologue dont le travail explore les intersections complexes du terrorisme, de la violence et de la religion. Il étudie les racines psychologiques et évolutives de ces phénomènes, souvent par le biais de recherches approfondies sur le terrain avec divers groupes. Atran cherche à comprendre comment les systèmes de croyances et les idéologies façonnent le comportement humain, offrant des perspectives qui touchent également à des questions plus larges de la cognition et de la société humaines.
The author has spent years talking to terrorists - from Gaza and Afghanistan,
to Indonesia and Europe. In this book, he delivers a fascinating journey into
the mindsets of radicalised people in the twenty-first century, and offers
deep insights into the history of all religions.
Praca Scotta Atrana jest znakomitym wykładem ewolucyjnej interpretacji
religii, a także prawdziwą kopalnią wiedzy dla każdego kto planuje empiryczne
badania religii. Pascal Boyer Książka ta, z ponad tysiącem odwołań i dyskusją
prawie całości dziejów człowieka i kultury, od pogrzebów Neandertalczyków po
samobójcze zamachy w palestyńskiej antykolonialnej walce, jest encyklopedyczna
co do zakresu, a jednocześnie prezentuje rozmach i głębię myśli autora.
Atranowi udało się połączyć stare i nowe dzięki odniesieniom procesów
kognitywnych do egzystencjalnych niepokojów. Kombinacja ta czyni książkę
unikatowym punktem odniesienia i wyzwaniem dla badających religię z różnych
perspektyw. Benjamin Beit-Hallahmi Książka Atrana to przejaw wysokiego kunsztu
naukowego. Erudycja i znajomość rzeczy prezentowane przez tego badacza są
niewątpliwe. […] Praca Atrana adekwatnie, wręcz po mistrzowsku, fachowo,
naukowo i kompleksowo wypełnia dużą lukę w polskim piśmiennictwie.
Konkretyzuje i uzupełnia w miarę popularne poglądy Richarda Dawkinsa (Bóg
urojony), lecz tym razem to wykład na wskroś profesjonalny. Michał Buchowski
Centralną teoretyczną tezą Atrana, bazującą na odwołaniach do osiągnięć
psychologii ewolucyjnej i badań nad ewolucją funkcji poznawczych oraz domen
kognitywnych, jest stwierdzenie, że zjawisko religii stanowi wtórną, uboczną
adaptację wynikającą z ewolucji mózgu i rozwoju konceptu podmiotu
intencjonalnego. […] Powyższa teza zyskuje w książce potężne podbudowanie
teoretyczne mnóstwem opracowań wąskozakresowych oddających całe spektrum
dorobku kognitywistów-religioznawców. Sprawia to, że dzieło Atrana ma
wyjątkowe walory edukacyjne i pomimo dziesięciu lat, które minęły od jego
publikacji nie doczekało się konkurencyjnego opracowania. Tomasz Sikora