Krzysztof Potaczała Livres

Bieszczady w PRL-u. Wybrane reportaże to zbiór najciekawszych reportaży pochodzących ze wszystkich trzech części popularnej serii autorstwa Krzysztofa Potaczały. Niezwykle interesujące historie przedstawiane przez autora zabierają czytelnika w świat bieszczadzkiej codzienności wśród niejednokrotnie trudnych komunistycznych realiów PRL-u. Autor, korzystając z mało znanych dotychczas źródeł, archiwalnych zdjęć, dokumentów, a także rozmów przeprowadzonych z mieszkańcami Bieszczadów, w tym także działaczami partyjnymi, tworzy intrygujący obraz czasów tamtych czasów. Książka zawiera również część niepublikowanych dotąd fotografii.

W 1978 roku w Ustrzykach Dolnych powstał jeden z pierwszych i zarazem najważniejszych polskich zespołów punkrockowych. Pięciu nastolatków z nieznanego nikomu szerzej miasteczka niemal z marszu zawładnęło sercami i umysłami młodzieży, a wśród dorosłej części społeczeństwa wzbudziło przestrach. Trzy litery tworzące nazwę kapeli, kojarzone wcześniej co najwyżej z miejscową rejestracją samochodową, urosły rychło do rangi symbolu. Stały się dla pokolenia dorastającego w dekadzie Gierka i nieco później swoistym znakiem rozpoznawczym, znamieniem identyfikującym tę generację z punkowym stylem bycia i drapieżną, niewyszukaną muzyką, której największą wartością był autentyzm. Historia KSU to opowieść o sprzeciwie wobec zastanej rzeczywistości, o poszukiwaniu własnego ja, o dojrzewaniu świadomości przynależenia do małej ojczyzny – tej ustrzyckiej, bieszczadzkiej, pogranicznej, wielokulturowej. Wszystko to, w powiązaniu z niezgodą na „jedynie słuszny” program oferowany przez władze, niczym w lustrze odbija się w twórczości KSU – dotykającej najważniejszych sfer życia jednostki, podejmującej ważkie kwestie społeczne, zmuszającej do myślenia. Ten punkrockowy bunt ma w sobie szaleństwo, chwilami przekracza granice zdrowego rozsądku, ale udowadnia, jak wielka może być siła młodości i muzycznego przekazu.

Trzecia, najnowsza i zarazem ostatnia część niezwykle popularnych reportaży o Bieszczadach autorstwa Krzysztofa Potaczały. Zbi�r ilustrowanych opowieści spiętych klamrą czasu lat 70., 80., a nawet sięgającą niekiedy nieco poza peerelowską rzeczywistość. Historie, kt�rych pr�żno szukać w powszechnie znanej literaturze, pokazujące ludzi i wydarzenia, bez kt�rych Bieszczady byłyby uboższe. Przywołane z zakamark�w ludzkiej pamięci i poż�łkłych już nieco kart historii opowieści o kwaterze Klanu Kowboj�w i Tramp�w spod Baligrodu, o ?kolczastej? granicy strzeżonej sierpem i młotem, o skazanych z więziennych Oddział�w Zewnętrznych, o żołnierskim trudzie budowania wąskotorowej kolejki, o samotnych wędr�wkach żubra Pulpita czy o przystanku Rainbow Family w Tworylnem pozwolą zobaczyć Bieszczady, jakich już nie ma ? pachnące dzikością i wolnością. ?Bieszczady w PRL-u 3? to dwanaście soczystych, przyprawionych szczyptą humoru reportaży o prawdziwym, bieszczadzkim życiu.

Bieszczady w PRL-u. Wybrane reportaże to zbi�r najciekawszych reportaży pochodzących ze wszystkich trzech części popularnej serii autorstwa Krzysztofa Potaczały. Niezwykle interesujące historie przedstawiane przez autora zabierają czytelnika w świat bieszczadzkiej codzienności wśr�d niejednokrotnie trudnych komunistycznych reali�w PRL-u. Autor, korzystając z mało znanych dotychczas źr�deł, archiwalnych zdjęć, dokument�w, a także rozm�w przeprowadzonych z mieszkańcami Bieszczad�w, w tym także działaczami partyjnymi, tworzy intrygujący obraz czas�w tamtych czas�w.

Operację spinającą klamrą ten reportaż nazwano w kręgach władzy poprawianiem granicy. W 1951 roku na życzenie Stalina Polska zrzekła się części terenów nadbużańskich, a w zamian otrzymała fragment Bieszczadów. W wyniku polsko- sowieckiej umowy przymusowo przesiedlono kilkadziesiąt tysięcy ludzi - Polaków i Ukraińców związanych od pokoleń ze swoją ziemią. Pierwsi zamienili równiny na góry, drudzy - góry na bezkresne stepy. Jednych rzucono do zapadłych krytych strzechą chat, innym kazano budować lepianki. Polaków i Ukraińców połączył wspólny wysiedleńczy los, choć długo licytowali się, kto z nich ucierpiał bardziej. Ale książka Krzysztofa Potaczały to nie tylko opowieść czasów powojennych. Autor opowiada o tym, jak układały się polskie i ukraińskie relacje z Żydami i Niemcami przed wojną i w czasie wojny, kiedy i gdzie zostało zasiane ziarno nienawiści, kto zdołał przetrwać i jakie pozostawił świadectwo. Dlaczego bliscy sobie ludzie gotowi byli się zabijać, a innych - niekiedy zupełnie obcych - stać było na heroiczną, bezinteresowną pomoc. Pogmatwane losy wielokulturowej społeczności na polskich kresach oparte są głównie na zebranych przez autora ustnych świadectwach. Przedstawiona w tej książce opowieść zaczyna się w latach trzydziestych dwudziestego wieku, kończy zaś na latach sześćdziesiątych. Pokazuje wieloetniczny mikroświat, sąsiedzkie zależności, religijny i kulturowy konglomerat, jak również dojrzewające nacjonalizmy, które doprowadziły do niejednej tragedii.

Najnowszy tytuł Krzysztofa Potaczały, autora książek z serii „Bieszczady w PRL-u” to zbiór reportaży dotyczący wydarzeń z lat 1951-1989. Bieszczady jako region przygraniczny był szczególnie traktowany przez służby bezpieczeństwa. Dochodziło tu do regularnej inwigilacji mieszkańców, studentów, zakładów pracy, środowisk mniejszości ukraińskiej i odwiedzających ten region turystów. Wszystko to wyłania się z dokumentów sporządzonych przez reżimowe służby, jak również z relacji i wspomnień ludzi bezpośrednio uwikłanych w proceder donoszenia na innych lub świadków rozmaitych historii dziejących się na pograniczu południowo-wschodniej Polski.