Janina Hescheles Livres

While still twelve years old, Janina Hescheles wrote this harrowing report from her hiding place in Cracow. The notebook, filled with clear childlike writing, was fortunately preserved. She tells about the German occupation of Lvov, the loss of her parents, about the Ghetto and mass murder in the notorious forced-labor camp Janowska in Lvov. Thrown into the abyss of horror, Janina understood and sensed more than could be expected of someone her age.With the help of the Underground she managed to escape in the autumn 1943 shortly before the liquidation of the camp, and lived in occupied Poland with false papers and identity until the end of the Second World War. Janina, who has been called "the Polish Anne Frank”, has given the world a moving and important report that has been presented here in its entirety.


Tekst Janiny (Janki) Hescheles powstał w 1943 r. w Krakowie, zaraz po ucieczce autorki z obozu janowskiego we Lwowie. Swoje powstanie zawdzięcza planowej akcji działaczy żydowskiej konspiracji współpracujących z Radą Pomocy Żydom. Zachęcali oni ukrywających się podopiecznych do prowadzenia dzienników i rejestrowania wspomnień z nieodległej przeszłości. Tak jak ich poprzednicy mieli pełną świadomość znaczenia gromadzonych przez siebie materiałów — dla przyszłych historyków i dla tożsamości narodu żydowskiego w ogóle. Za atut relacji uznano z pewnością zakres informacji o życiu ludności żydowskiej w okupowanym — najpierw przez Sowietów, potem przez Niemców — Lwowie; autorka obdarzona była znakomitym zmysłem obserwacji, uderza też jej duża samoświadomość. Otwartość, z jaką nazywa i opisuje ona swoje położenie i emocje, oraz język, jakiego w tym celu używa: mimo że prosty — bogaty w słowa, w niezawoalowany sposób, ale bez emfazy, z całą ostrością, odważnie, a przy tym uderzająco precyzyjnie, bez zbędnych ozdobników — odmalowuje rzeczywistość Zagłady, dotykając przy tym spraw ostatecznych'. Na podstawie Wprowadzenia Ewy Koźmińskiej-Frejlak